Polski rynek aukcyjny: raport Artinfo z 1. kwartału 2018

W pierwszym kwartale nowego sezonu aukcyjnego rynek napędzają kupujący. Mimo mniejszej liczby aukcji i skromniejszej ilościowo oferty kolekcjonerzy i klienci domów aukcyjnych kupili więcej niż przed rokiem oraz byli skłonni więcej zapłacić.

Styczeń, pierwszy z dwóch stosunkowo spokojnych miesięcy początku sezonu, wcale nie okazał się lepszy niż w zakończonym sezonie 2017. Dopiero luty, z obrotami większymi o ponad połowę, oraz przede wszystkim marzec, pokazały, że rynek aukcyjny w Polsce będzie dalej kontynuował swój wzrost. Zgodnie z rytmem sezonowym, większość ważnych i drogich obiektów trafiła do katalogów aukcji marcowych. Ten pierwszy ważny moment sezonu podobnie jak rok temu przyniósł sprzedaż aukcyjną o wartości powyżej 30 milionów złotych (37,1 mln zł) i ten wynik należy docenić, tym bardziej, że został osiągnięty na mniejszej liczbie aukcji.

Dwie najważniejsze aukcje, obydwie z marca, zorganizowały stołeczne domy aukcyjne Polswiss Art (Aukcja Dzieł Sztuki) i Desa Unicum (Sztuka Współczesna: Klasycy awangardy po 1945 r.). To te dwa bardzo udane pod względem handlowym wydarzenia sprawiły, że po pierwszym kwartale rynek ponownie zanotował dwucyfrowe tempo wzrostu. Ponieważ sprzedaż osiąga dużą dynamikę dopiero w marcu, dla porównania kondycji rynku z poprzednim, rekordowym sezonem, należy jeszcze poczekać, przynajmniej do czerwca. Tym, co widać już po trzech pierwszych miesiącach, jest duży entuzjazm po stronie kupujących. W 1. kwartale na aukcjach wylicytowano łącznie 3129 obiektów, czyli o 5% więcej niż przed rokiem, przy mniejszej o 9% ofercie.

Zgodnie z trendami cenowymi ostatnich lat, przybywa transakcji w najwyższych przedziałach cenowych. W rankingu Artinfo TOP 1000, regularnie aktualizowanej liście tysiąca największych transakcji aukcyjnych w Polsce po 1989 roku, w pierwszym kwartale 2018 przybyło ich 46 (o 6 więcej niż przed rokiem), przy czym do wszystkich transakcji doszło w marcu. Cena wejściowa rankingu wynosi obecnie 150 tys. zł (bez opłaty aukcyjnej). W bardzo charakterystyczny sposób pierwszą dziesiątkę transakcji ostatnich 3 miesięcy podzieliły między siebie sztuka współczesna i sztuka dawna. O ile współczesność liczebnie dominuje, o tyle czołowe miejsca zajmuje jednak klasyka polskiego malarstwa dawnego (Alfred Wierusz-Kowalski) i młodopolskiego (Jacek Malczewski). W zestawieniu znalazły się aż trzy obrazy Wojciecha Fangora, od wielu lat najważniejszego na rynku polskiego twórcy współczesnego, i dwie prace Ryszarda Winiarskiego, którego pozycja znacznie wzrosła w ostatnich latach. Pierwszą dziesiątkę transakcji uzupełniają rzeźba zmarłej w zeszłym roku Magdaleny Abakanowicz oraz obraz Meli Muter.