Muzeum im. Emeryka Hutten-Czapskiego to najstarszy i największy oddział Muzeum Narodowego w Krakowie. Jego głównym budynkiem jest neoklasyczny Pałacyk Czapskich, wybudowany w 1884 roku według projektu Antoniego Siedeka, w którym znajduję się najważniejsza na świecie ekspozycja prezentująca historię mennictwa i medalierstwa polskiego.
Historia tego oddziału wiąże się nierozerwalnie z postacią hrabiego Emeryka Hutten-Czapskiego (1828-1896), najwybitniejszego polskiego kolekcjonera-numizmatyka, a także bibliofila, zbieracza grafiki, dzieł sztuki oraz pamiątek polskich, który dzięki pracy całego swojego życia zgromadził najcenniejszą, jaka kiedykolwiek powstała, kolekcję monet, medali i banknotów polskich. Po jego śmierci, w dobudowanym do pałacyku pawilonie muzealnym projektu Tadeusza Stryjeńskiego, otwarto prywatne muzeum, które następnie decyzją żony kolekcjonera, Elżbiety z Meyendorffów Czapskiej (1833-1916) i jej synów, zostało w 1903 roku przekazane za pośrednictwem Gminy Miasta Kraków, Muzeum Narodowemu.