Muzeum Ziemi Pałuciej w Żninie zostało utworzone w 1963 roku z inicjatywy miejscowych regionalistów - głównie działaczy Polskiego Towarzystwa Turystyczno - Krajoznawczego. Przez minione dziesięciolecia zgromadzone zostały tysiące eksponatów, pamiątek i dokumentów świadczących o bogatej historii Żnina i Pałuk. Muzeum posiada status placówki samorządowej i mieści się w zabytkowych obiektach centrum Żnina - gotyckiej wieży ratuszowej z XV wieku oraz budynku nagistratu wzniesionego na początku XX wieku. Oddziałem Muzeum Ziemi Pałuckiej jest pierwsze w Polsce Muzeum Kolei Wąskotorowej założone w 1972 roku u podnóża ruin XIV wiecznego zamku Mikołaja Nałęcza w Wenecji - malowniczo położonej miejscowości na trasie turystycznej Żnin - Biskupin.

Zbiory i kolekcje muzealne
Magistrat - siedziba Muzeum Ziemi Pałuckiej w Żninie
"Etnografia Pałuk" wystawa stała prezentująca rzeźbę, hafty ludowe, plecionkarstwo, zdobnictwo wnętrz oraz różne sprzęty i narzędzia używane w przeszłości w gospodarstwach pałuckich. Zbiory etnograficzne gromadzone były zarówno w okolicach Żnina, jak i innych pałuckich miejscowości: Kcyni, Szubina, Damasławka, Wągrowca, Rogowa i Gąsawy.

"Historia żnińskiego drukarstwa" wystawa stała maszyn i urządzeń poligraficznych używanych w XIX i XX wieku nawiązuje do bogatej historii "Koncernu Wydawniczego
Anny i Alfreda Krzyckich" działającego w Żninie w okresie
międzywojennym. Eksponowane są zabytkowe maszyny drukarskie, monotyp, linotyp, odlewarka linii topograficznych, kaszty zecerskie, prasy introligatorskie, zszywarki, złociarka do zdobienia okładek książek, gilotyna do cięcia papieru itp. Wystawę uzupełniają wydawnictwa wspomnianego koncernu Krzyckich - "Moja Przyjaciółka", "Pałuczanin", "Ilustrowany Kurier Polski", "Moje Powieści", "Orędownik Powiatu Żnińskiego" i inne.