Muzeum założone zostało w 1906 r. przez Teodorę i Izydora Gulgowskich jako pierwsze na ziemiach polskich muzeum na wolnym powietrzu. Gulgowscy stworzyli tu także ośrodek rękodzieła ludowego zajmujący się haftem, tkactwem i plecionkarstwem z korzeni sosny, oraz reaktywowali na Kaszubach tradycyjne i zapomniane rzemiosła m.in. garncarstwo.

W 1969 r. powołany został Kaszubski Park Etnograficzny obejmujący swym działaniem Kaszuby, Kociewie oraz Bory Tucholskie.

Na obszarze 21 ha prezentowanych jest 40 obiektów dawnej architektury wiejskiej - chałupy, kompletne zagrody, dworki z terenu Kociewia i Kaszub od XVIII do XX w. w charakterystycznym układzie przestrzennym dawnej wsi, a także mała architektura i detal architektoniczny, kapliczki i krzyże przydrożne oraz zieleń - na 10 ha uprawy polowe, ogródki kwiatowe i warzywne, założenia parkowe. We wnętrzach chałup eksponowane są: kolekcja malowanych mebli pomorskich, sprzęty domowe i gospodarskie, rolnicze i rybackie, wdzydzkie rękodzieło artystyczne - haft, plecionki, a także archiwum Gulgowskich - dokumenty, fotografie, prace malarskie Teodory.

Do ciekawszych obiektów dawnej architektury usytuowanych na terenie skansenu należą m.in.: kościół ze Swornegaci z XVIII w. z pełnym wyposażeniem z XVI-XX w. pełniący do dziś funkcje kultowe, dwór z XVII w., wiejska szkoła z lat 60. XIX w. oraz budynki przemysłowe takie jak wiatraki, tartak i kuźnia.