Pierwsze Muzeum w Opolu powstało w roku 1900 (Stadtmuseum). Od 1932 r. mieści się w dawnym kolegium jezuickim przy obecnym Małym Rynku 7.
W drugiej połowie XX w. znacząco rozbudowano zbiory muzealne. W 1980 r. muzeum otrzymało kamienicę sąsiadującą z dotychczasowym gmachem i w związku z tym poszerzyło ekspozycje. Muzeum Śląska Opolskiego gromadzi zabytki z zakresu archeologii i badań prowadzonych na terenie miasta i regionu (od epoki kamienia i żelaza po wczesne średniowiecze), a także w zakresie historii miasta, etnografii, sztuki.
Można obejrzeć stałe wystawy oraz wiele wystaw czasowych. Muzeum prowadzi również ożywioną działalność edukacyjną i wydawniczą.