Jedno z pierwszych muzeów otwartych w powojennej Polsce, obecnie jeden z najważniejszych ośrodków teatrologicznych w kraju. Założone w 1957 z inicjatywy Arnolda Szyfmana, gromadzi zbiory ilustrujące historię teatru polskiego od XVIII w. do współczesności. Jego kolekcje obejmują malarstwo (portrety aktorów i pisarzy), rzeźbę, grafikę, rysunek, dokumentację fotograficzną, scenografię (projekty, makiety, kostiumy, rekwizyty) oraz korespondencję artystów, rękopisy, starodruki, afisze, plakaty, programy i różnego rodzaju pamiątki teatralne. Księgozbiór muzeum liczy kilka tysięcy woluminów utworów teatralnych, dzieł teatrologicznych, rękopisów i zbiorów korespondencji, gromadzi także nuty i płyty.
Bardzo cenną częścią zbiorów jest archiwum Teatru Polskiego (utwory, afisze, wycinki, dokumentacja fotograficzna przedstawień). Muzeum posiada także materiały archiwalne związane z najwybitniejszymi postaciami polskiego teatru - korespondencję i rękopisy m.in. Leona Schillera, Heleny Modrzejewskiej, Juliusza Osterwy.
Muzeum prowadzi działalność dokumentacyjną i konserwatorską, wystawienniczą i badawczą, a także edukacyjną (lekcje muzealne) i popularyzatorską. Z jego zbiorów korzystają instytucje naukowe, artystyczne i popularyzatorskie, naukowcy, reżyserzy oraz studenci kierunków humanistycznych. Otwarte jest również w czasie przedstawień.