Zygmunt Rytka - Galeria Sztuki Mediów ASP

Wystawa Zygmunta Rytki prezentująca jego dokonania multimedialne zaprezentowana została w ramach Międzynarodowego Seminarium Sztuki Mediów zorganizowanego przez Instytut sztuki mediów warszawskiej ASP. Gośćmi seminarium, a także gośćmi wernisażu było szerokie grono specjalistów sztuki mediów: artystów, krytyków i kuratorów. Znaleźli się wśród nich prelegenci i autorzy esejów opublikowanych w nowym roczniku Media Art / Sztuka Mediów, który wydaje Instytut: prof. Grzegorz Dziamski z Instytutu Kulturoznawstwa Uniwersytet Adama Mickiewicza w Poznaniu, doc Irina Tchmyreva z Muzeum Sztuki Współczesnej w Moskwie, Tomoko Kuroiwa z Mori Art Museum w Tokio, Lech Lechowicz z PWSFTViT w Łodzi, prof. Wiesław Michalak z Ryerson University w Toronto, Josh Siegel z Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Nowym Jorku, prof. Józef Robakowski z PWSFTViT w Łodzi, Jemima Rellie z Tate Gallery w Londynie i Ruben Hernandez z Madrytu. 

Zygmunt Rytka w latach 70. zajmował się dokumentacją polskiego życia artystycznego. Miało to, choć tylko częściowo, związek z jego pracą w Galerii Współczesnej w Warszawie. W tym czasie tworzył prace analityczne wywodzące się z tradycji konceptualnej, w których atrakcyjność wizualna sfotografowanej wody skontrastowana została z badaniem krótkiego fragmentu czasu. Wtedy też powstała jedna ze słynniejszych serii artysty, w której uwidoczniły się jego zainteresowania problem manipulacji dotyczący obrazu telewizyjnego. W latach 70. prace te interpretowane były w kontekście politycznym, choć obecnie widać, że miały one charakter uniwersalny. 

Dla Zygmunta Rytki, artysty intermedialnego o tradycji neoawangardowej, posługującego się fotografią i tworzącego instalacje przełomowa okazała sie ekspozycja „Katalog S.M. (Some Meetings)”, zaprezentowana w Małej Galerii ZPAF-CSW w Warszawie. Artysta połączył w pokazywanych na niej pracach dokument i reportaż. W kolejnej serii prac „Holografy” Rytka przedstawiał wycinki i, jak sam mówi, "szczątki fotografii" obrazu telewizyjnego. Także ten cykl odebrany został jako wypowiedź politycznie zaangażowana. Lata 70. to także moment, w którym Rytka realizować zaczął filmy eksperymentalne, po to aby w 80. dojść do pracy w technice wideo. 

Początek lat 80. rozpoczął bardzo ciekawy okres w polskiej sztuce, dla którego może nawet ważniejsze od powstających dzieł były kontakty towarzyskie, rozmowy, gorąca atmosfera tworzenia z poczuciem pozornej wolności wypowiedzi, określanej poprzez ograniczone, choć liczebnie duże środowisko znających się wzajemnie i przyjaźniących się ze sobą artystów. W tym czasie Rytka związany był z łódzkim środowiskiem niezależnym, początkowo Kulturą Zrzuty, potem Galerią Wschodnią, a także z galerią "FF". Wtedy też artysta rozpoczął współpracę z galerią, która przez cały czas swojej działalności była dla Rytki główną areną prezentacji najważniejszych dla niego wystaw - nieistniejącej już Małej Galerii ZPAF-CSW. W okresie istnienia Kultury Zrzuty Rytka wykonywał zabawowe prace do pisma "Tango" oraz krótkie filmy. Jego zdjęcia były prześmiewcze i ironiczne, o pop-artowskiej stylistyce, poruszające przede wszystkim problem psychozy "państwa wojny". 

W „Ciągłości Nieskończoności” autor ukazał chęć zmierzenia się, a nawet panowania nad naturą. Do tej pory jest ona, mimo że nie można jej skodyfikować i opanować, głównym partnerem, ale i przeciwnikiem w twórczości Rytki. Zwłaszcza żywioł wody jest dla niego ważnym medium współtworzącym prace. W „Obiektach Chwilowych” Rytka po raz pierwszy zaprezentował instalacje. W „Kontakcie” zderzył świat natury ze sferą nauki, poddając oba analizie, w zakresie tego, co w zasięgu ręki. Doświadczenie empiryczne i postrzeganie zmysłowe stało się narzędziem diagnozy zderzenia obiektów optycznych z taflą wody.



W cyklu „Leżąc” z 1999 r., artysta jakby skonfliktowany i walczący z naturą, tu się z nią pogodził. Współtwórcą jego dzieł stała się rzeka Białka, której nieskończenie aktywny nurt wprowadził po raz kolejny w twórczość Rytki element czasu i nieskończoności. Od kilku lat autor współpracuje z warszawska Galerią Program, która pokazuje jego prace razem z twórczością artystów młodszych pokoleń, ale których fotografie i instalacje Rytki stanową źródło inspiracji. Mniej znane są natomiast prace wideo artysty, teraz prezentowane przez warszawskie ASP.