Paszporty Polityki 2005 - wręczenie nagród

Paszporty Polityki 2005 rozdane! Podczas gali w warszawskim Teatrze Polskim redakcja Polityki już po raz 13. przyznała swoje nagrody twórcom kultury w siedmiu kategoriach: literatura, film, teatr, sztuki wizualne, muzyka poważna, muzyka popularna oraz dla kreatora kultury. 
Nagrody, przyznawane od roku 1993, zyskały już wysoką rangę i są bardzo cenione, a wyróżnieniem jest już sama nominacja. Chociaż w ciągu trzynastu lat istnienia nagrody zmieniły się realia i dzisiaj doskonale można się już obejść bez paszportu, który często pozostaje w szufladzie każdego Polaka nawet gdy ten wybiera się za granicę, to nagrody Polityki ciągle są dla ich laureatów pożądanym dowodem uznania. Otrzymują je artyści młodzi, średnia wieku laureatów w tym roku to 32 lata, mający już jednak osiągnięcia, a przy tym spory potencjał. Wspólną cechą nagrodzonych jest oryginalność i uniwersalność twórczości.

W tym roku Paszporty przyznawane były według zasad wprowadzonych podczas ubiegłorocznej edycji. Swoje typy w poszczególnych kategoriach zgłaszali zaproszeni przez redakcję Polityki krytycy. Wśród nich m.in. Artinfo.pl w kategorii sztuki wizualne. Następnie, po zsumowaniu głosów trzej artyści z największą liczbą wskazań otrzymywali oficjalne nominacje do nagród. Spośród nich redakcyjna Kapituła wybierała zwycięzcę.

Paszporty Polityki 2005 w najbardziej interesującej nas kategorii, sztuki wizualne, ponownie przyniosły problem z bogactwem wyboru. Każdy z krytyków zgłaszających w pierwszym etapie mógł zaproponować trzy kandydatury. W sumie zgłoszono 22. artystów. W zeszłym roku było to 24. twórców. Jednak w tegorocznej edycji trójka nominowanych ostatecznie do nagrody, nieznacznie, ale wyraźnie wyprzedziła pozostałych kandydatów.

Ostatecznie nominacje w tej kategorii uzyskali Supergrupa Azorro (Wojciech Niedzielko, Igor Krenz, Łukasz Skąpski, Oskar Dawicki), Jarosław Kozakiewicz oraz Robert Kuśmirowski.


Paszport Polityki 2005 w kategorii sztuki wizualne otrzymał Robert Kuśmirowski. Nagrodzono go za "tworzone z rozmachem dzieła, które na nowo stawiają pytania o skuteczność iluzji w sztuce".













Nagrodę wręczyli Katarzyna Kozyra (Paszport Polityki 1997) oraz Piotr Sarzyński (Polityka). 



Lista nagrodzonych we wszystkich kategoriach:
 

Literatura - Marek Krajewski 
Film - Przemysław Wojcieszek 
Teatr - Jan Klata 
Sztuki wizualne - Robert Kuśmirowski 
Muzyka poważna - Rafał Blechacz 
Muzyka popularna - Skalpel (Marcin Cichy i Igor Pudło) 
Kreator Kultury - Paweł Dunin-Wąsowicz

Artyści nominowani w kategorii sztuki wizualne:

Robert Kuśmirowski 

Ur. w 1973 r. Ukończył Wydział Artystyczny UMCS w Lublinie. Zadebiutował w 2002 r. w Galerii Białej, na stałe związany jest z Fundacją Galerii Foksal. Jego sztuka to „fałszowanie rzeczywistości”: tworzy idealne kopie wszystkiego, od biletów autobusowych po wagony kolejowe. Tworzy repliki obiektów z przeszłości, a nawet imituje historyczne sytuacje, np. odbywając na przedwojennym rowerze i w stroju cyklisty z epoki wyprawę na trasie Paryż–Berlin. Od niemal roku przygotowuje gigantyczny projekt wystawienniczy „The Ornaments of Anatomy”, którego premiera odbędzie się w styczniu w Kunstverein w Hamburgu. To już druga, po ubiegłorocznej, oficjalna nominacja Kuśmirowskiego do Paszportu „Polityki”.




Supergrupa Azorro

Działa od 2001 r. Tworzą ją czterej artyści z Warszawy i Krakowa (Wojciech Niedzielko, Igor Krenz, Łukasz Skąpski, Oskar Dawicki), zajmujący się wcześniej różnymi mediami: fotografią, malarstwem, filmem, sztuką performance. Uprawiają głównie sztukę wideo, tworząc dowcipne i podszyte absurdem filmy, komentujące kondycję współczesnej sztuki w świecie, systemy jej promocji, zinstytucjonalizowanie, odbiór. Prace pokazywali w najważniejszych galeriach w Polsce oraz w wielu krajach za granicą (m.in. w Wiedniu, Paryżu, Chicago, Pradze). Do najsłynniejszych filmów Azorro należą: „Bardzo nam się podoba” (2001), „Czy artyście wszystko wolno” (2002), „Koniec sztuki” (2002), „Wszystko już było” (2003), „Rodzina” (2004), „Karol” (2005). „Członkom Azorro udało się bycie artystami bez tworzenia sztuki” – napisała kiedyś krytyk sztuki Magdalena Ujma.

Jarosław Kozakiewicz 

Ur. w 1961 r. Ukończył Wydział Rzeźby ASP w Warszawie, następnie studiował w Nowym Jorku. Od 1988 r. ma stopień naukowy doktora sztuki. Przez wiele lat tworzył oszczędne w formie rzeźby z brązu, ołowiu i złota. Z czasem jego projekty zyskiwały na rozmachu. „Wieża miłości” (2004) jest projektem fantastycznej budowli-ogrodu wysokości 320 m, mającej stanowić przeciwwagę dla urbanistyki wielkich miast. Przygotował także projekty rewitalizacji zrujnowanego pałacu biskupów płockich w Broku i stworzenia w nim Centrum Kultury oraz zasłonięcia białym, ekologicznym dymem Pałacu Kultury i Nauki, tak, by na jakiś czas zniknął z pejzażu Warszawy. Jednak jego największym przedsięwzięciem jest „Projekt Mars”. To gigantyczna (350 m długości, 250 m szerokości, 18 m wysokości) budowla o kształcie ucha, zaprojektowana w ramach rekultywacji terenów po kopalni węgla brunatnego koło miejscowości Uhyst na niemieckim Pojezierzu Łużyckim. Usypywanie z ziemi tej rzeźby, którą w całości obejrzeć będzie można jedynie z powietrza, trwa już od roku i zakończy się w 2006 r. Ostatnio otrzymał I nagrodę w prestiżowym konkursie na Park Pojednania Narodów – Ogrody Europy w Oświęcimiu. Koszt przedsięwzięcia: ok. 1 mln euro.

__________
Pozostali artyści zgłoszeni w tej kategorii:
Paweł Althamer, Kuba Bąkowski, Rafał Bujnowski, Małgorzata Dmitruk, Tomek Kozak, Maciej Kozłowski, Maciej Kurak, Zbigniew Libera, Robert Maciejuk, Paulina Ołowska, Laura Pawela, Aleksandra Polisiewicz, Joanna Rajkowska, Wilhelm Sasnal, Jadwiga Sawicka, Grzegorz Sztwiertnia, Grupa TWOŻYWO, Piotr Uklański, Artur Żmijewski.
 

____________________________________________________________

 
Nominujący o nominowanych: 
(źródło: Polityka) 
 
O Supergrupie Azorro: 

"Czterech inteligentnych, autoironicznych artystów przedstawia paradoksy współczesnej sztuki."
Monika Małkowska 

"Sytuowałabym ich filmy w obrębie nieistniejącego dziś gatunku sztuki czy też gatunku, który jako sztuka, niestety, nie istnieje, czyli satyry. Dzięki nim satyra jako sztuka wysoka właśnie się odradza."
Dorota Jarecka 

"Za manipulację wszystkim, czym się da, za wiarę w sztukę i podważanie jej wartości, odwagę, dystans i humor. Za to, że czytają między wierszami: udają, że kpią, ale są śmiertelnie poważni (lub odwrotnie). Na polską sztukę są lepszym antidotum niż Kabaret Starszych Panów na PRL."
Monika Branicka 
__________


O Robercie Kuśmirowskim: 

"To, że w tym roku widzieliśmy go w Polsce mniej, nie oznacza, że spoczął na laurach (pokazywał w Eidhoven, San Francisco, Wiedniu, Hamburgu). To smok, który szykuje się do skoku: w styczniu otworzy wystawę w Hamburgu „The Ornaments of Anatomy”. Zagra monstrum – doktora Verniera: pokaże, że nie tylko podrabia rzeczywistość, manipuluje czasem, cofając się lub wybiegając w przód, ale podważy też granicę między dobrem a złem."
Monika Branicka 

"Artysta wciąga widza w scenograficzny, sztucznie wykreowany obszar nostalgicznych sentymentów i tęsknot za nieznanym z autopsji światem, wyprodukowanym na podstawie idealistycznych klisz, niosących zapis wyobrażeń o niegdysiejszym ładzie. Praktyka jawnej podróbki, wychodzącej naprzeciw naszym tęsknotom, odwraca uwagę od rzeczywistych problemów dnia dzisiejszego i obnaża eskapistyczne skłonności zarówno po stronie widza jak i samego twórcy."
Anda Rottenberg 
__________


O Jarosławie Kozakiewiczu: 

"Wypracował własną formułę sztuki łączącą w spójną całość rzeźbę, architekturę i kształtowanie krajobrazu. Pełne rozmachu przestrzennego projekty i realizacje odznaczają się klarowną formą, nasyconą splotem odniesień do różnorodnych wątków kultury. Sięgając do najnowszych technologii, Kozakiewicz kontynuuje odwieczne próby zapisania w otaczającej człowieka przestrzeni istotnych składników mitów tworzących kulturę."
Grzegorz Borkowski 

"Ze swobodą człowieka renesansu porusza się na styku architektury, rzeźby, landartu i filozofii, a także antropologii, metafizyki i technologii – te szerokie horyzonty, a także płodna kombinacja wyobraźni z intelektualną dyscypliną i realizacyjną skutecznością zasługują na najwyższe uznanie."
Stach Szabłowski
 
__________
Nominowali do Paszportów Polityki 2005 (sztuki wizualne): Grzegorz Borkowski, „Obieg”; Monika Branicka, „Art&Business”; Dorota Jarecka, „Gazeta Wyborcza”; Rafał Kamecki, artinfo.pl; Paweł Łubowski, „Arteon”; Monika Małkowska, „Rzeczpospolita”; Anda Rottenberg, krytyk niezależny; Piotr Rypson, krytyk niezależny; Stach Szabłowski, krytyk niezależny; Marcel Andino Velez, „Przekrój”.