Malarstwo Maxa Weilera w Galerii MCK w Krakowie

W Międzynarodowym Centrum Kultury w Krakowie wszystko wydaje się być bardzo profesjonalne. Każdej odbywającej się wystawie towarzyszy spory rozmach, odpowiednia oprawa medialna, znamienici goście, cykl wykładów i dobrze wydanych katalogów. Każda impreza – krytykowana bądź chwalona – jest jednak zawsze pewnym wydarzeniem. Takich miejsc w Polsce zdecydowanie brakuje, a wiele spośród tych, które są – od MCK mogłyby się uczyć aktywności i chęci działania.
Po usunięciu przed tygodniem rzeźb Mitoraja z Rynku i złożeniu jego wystawy z sal galerii MCK, jego miejsce zajęły już następne prace - tym razem nieżyjącego malarza – Maxa Weilera.
Był jednym z najwybitniejszych współczesnych artystów austriackich i wyjątkową indywidualnością. Nie związany z żadną grupą artystyczną, odcisnął wyraźny ślad w sztuce XX w.
Każdy wernisaż w MCK obywa się według ustalonego scenariusza. Z racji tłumnie przybywających bywalców tego typu uroczystości i szerokiej rzeszy gości ze „specjalnymi” zaproszeniami, przemówienia powitalne i wprowadzające w temat sztuki mają miejsce nie w galerii, a w sali konferencyjnej. Komfortowe warunki pozwalają na wygodne spędzenie godziny obfitującej w szereg podziękowań dla współpracowników, ich przemówienia i krótkie wykłady na temat prezentowanej wystawy. 
 
Prace Weilera włączają się w cykl wystaw eksponujących dorobek najwybitniejszych artystów wiedeńskich. Taki cel postawiło sobie MCK – odbudować związki kulturowe między Krakowem a Wiedniem. W związku z tym, w ciągu ostatnich paru lat odbyły się pierwsze w Polsce monograficzne wystawy, m.in. Gustawa Klimta, Oskara Kokoschi, Egona Schiele, Otto Wagnera. Nazwisko Weilera wpisuje się w ten poczet austriackiego modernizmu, otwiera jednak nowy rozdział; nie łączy się bowiem z secesją wiedeńską, która do tej pory dominowała.
Weiler swoją karierę rozpoczynał u schyłku lat 20., rozwijał przez cały XX w. Abstrakcja była obszarem jego poszukiwań i eksperymentów. Główny cel twórczości stanowił wyobrażenie natury i duchowości. Niepoślednią rolę odgrywały cztery żywioły. Mówił: „Przynależę do ziemi, do gór, do wody, chmur, wiatru i skał”. Stosował różnorodne środki plastyczne. Zaczynał od malarstwa figuratywnego, którego charakter przypominał freski romańskie bądź bizantyńskie. Od figuracji przeszedł stopniowo do abstrakcji. Jego kompozycje z lat 30. i 40. są stonowane, niemal monochromatyczne. Dziesięć lat później porzucił je dla obrazów bardziej ekspresyjnych kolorystycznie. Następnie malował „abstrakcyjne pejzaże” – rozpryskiwał w nich farby, rozcierał je na płótnie, spływały po jego powierzchni. W latach 70. i 80. wykorzystuje najczęściej motyw czterech żywiołów. Ich kompozycja jest swobodna, kolorystyka bardziej wyrafinowana.
Prawie 30 płócien zajmuje 6 sal odremontowanej niedawno galerii, której zmieniono też układ przestrzenny. Obrazy pochodzą z kolekcji Essl w Wiedniu i prywatnych zbiorów żony artysty Ivonne Weiler, obecnej na wernisażu. Towarzyszyło jej zresztą więcej gości. Był rektor Bawarskiej Akademii Sztuk Pięknych, konsul i ambasador Austrii, kurator wystawy, rektor UJ i ASP w Krakowie.
 

      
 Wybrane prace:
 

 
   
 Nota biograficzna:

        
 
Max Weiler – ur. 1910, w Absam koło Hall w Tyrolu. Studiował na ASP w Wiedniu. Już podczas studiów odnosi wiele sukcesów, zdobywa też liczne nagrody. W 1946 r. wykonał freski w kościele Św. Teresy na zamku Hungerburg w Inssbrucku, czego skutkiem był największy skandal artystyczny w powojennej Austrii. Ubiegając nakaz Watykanu, zasłania je trzy lata później. Wykonuje swe prace na instytucjach publicznych, takich jak dworce, szpitale, wyższe uczelnie. W 1961 r. otrzymał Wielką Austriacką Nagrodę Państwową. Od 1964 kierował Wydziałem Malarstwa na wiedeńskiej ASP. W 2000 r. został mianowany honorowym obywatelem Wiednia, otrzymał też Wielki Złoty Order Honorowy z Gwiazdą za zasługi dla republiki Austriackiej. Zmarł w 2001 r. Wystawiał na całym świecie, jego prace znajdują się w wielu muzeach, kolekcjach i zbiorach prywatnych. 

___________________
 
Ekspozycja przygotowana została wspólnie z Fundacją Maxa Weilera, przy wsparciu Ministerstwa Spraw Zagranicznych Austrii i Austriackiego Konsulatu Generalnego w Krakowie, stale współpracującego z MCK.
autor i kurator wystawy: Wieland Schmied
polski kurator wystawy: Monika Rydiger 
 
      
Wystawa czynna do 28 marca 2004
Eksponowane obrazy Wailera nie są na sprzedaż.   
 
Tekst i zdjęcia: Jolanta Gumula
Relacja przygotowana dla Artinfo.pl