Malarstwo Maurycego Mędrzyckiego gościem Villi La Fleur

Czwarta wystawa z cyklu Mistrzowie École de Paris w konstancińskim Muzeum Villa la Fleur poświęcona była twórczości Maurycego Mędrzyckiego. Nazwisko Mędrzycki przyjęto w Polsce w sposób umowny, zarówno na rynku antykwarycznym jak również w literaturze z zakresu historii sztuki. Najwcześniejsze znane prace artysty sygnowane są zaś „Mendjizky” i taką wersję podpisu artysta stosował przez całą drogę twórczą.
Malarstwo łódzkiego artysty na wystawie zostało zaprezentowane w trzech odsłonach. Pierwszą część reprezentowały licznie portrety i akty. Najwcześniejsze prace z okresu paryskiego, to właśnie portrety, które miały przynieść artyście rozgłos. Do najciekawszych należą niewątpliwie wizerunki partnerki artysty Alice Ernestine Prin, powszechnie znanej nieco później jako Kiki de Montparnasse. Z tą słynną muzą Montparnasse’u Mędrzycki związany był w latach ok. 1918-1921. Autorzy wystawy pokazali nie tylko słynny akt leżącej Kiki z 1921 roku, ale także nowe, nieznane dotąd jej portrety. Znana w latach 20. XX wieku jako „Królowa Montparnasse’u” Kiki pozowała także do dzieł malarskich autorstwa m.in.: Kislinga, Foujity, Van Dongena, Gwozdeckiego. Jej wizerunek utrwalali również rzeźbiarze - w tym Pablo Gargallo oraz Alexander Calder. Postać Kiki najbardziej znana jest jednak z foto-kolaży i filmów Man Raya, z którym była związana po rozstaniu z Mędrzyckim. Krytycy pisali o niej, iż uosabiała, jak nikt inny, Paryż lat 20. We wstępie do wspomnień Kiki de Montparnasse wydanych w 1929 roku, Ernest Hemingway pisał, iż Kiki: dominowała nad erą Montparnasse’u jeszcze wyraźniej, niż królowa Wiktoria nad epoką noszącą jej imię.
Drugą część wystawy zbudowano z pejzaży Mędrzyckiego z Południa Francji. To im poświęcił się przez prawie dwie dekady po opuszczeniu Paryża w 1921 roku. Począwszy od znakomitych widoków Saint-Paul-de-Vence z lat 20. łączących w sobie elementy fowizmu, kubizmu i postimpresjonizmu, artysta malował następnie pejzaże m.in.: Saint-Tropez, Antibes, Cagnes-sur-Mer czy Nicei. Jego obrazy ewoluowały w latach 30. w stronę silnego ekspresjonizmu, sytuując artystę jako jednego z najwybitniejszych przedstawicieli tego nurtu.
Warto podkreślić, iż w okresie międzywojennym artysta poświęcał sporo czasu na działalność społeczną i polityczną. Wraz z malarzem Paulem Signacem współtworzył ruch intelektualistów na rzecz pokoju, skupiający pisarzy muzyków i malarzy jak m.in.: Picasso, Léger, Prévert czy Wiener.
Przedmiotem trzeciej części wystawy była powojenna twórczość Mędrzyckiego, a zwłaszcza przedstawienia rysunkowe składające się na cykl zatytułowany Hołd dla bojowników i męczenników z getta warszawskiego. Rysunki powstały po tragicznej śmierci najstarszego syna artysty Claude’a, zamordowanego przez Hitlerowców kilkanaście dni przed wyzwoleniem Nicei. Cykl ten podziwiany był przez m.in.: Pabla Picassa, Henri Matisse’e oraz André Salmona. W tej biało-czarnej elegii, osobista tragedia artysty łączy się z reminiscencją dawnej Łodzi oraz hołdem, jaki Mędrzycki oddał powstańcom warszawskiego getta z 1943 roku.
Wystawa w muzeum Villa la Fleur była pierwszą retrospektywną ekspozycją twórczości Maurycego Mędrzyckiego w jego ojczystym kraju i efektem współpracy muzeum Villa la Fleur, z paryskim muzeum prywatnym Musée Mendjisky-Ecoles de Paris. Zbiór liczący ponad 110 obrazów i rysunków reprezentujący wszystkie etapy twórczości wybitnego łodzianina został przygotowany w oparciu o kolekcję Marka Roeflera, zbiory rodziny artysty oraz prywatnych kolekcji z Francji i Stanów Zjednoczonych.
Wystawie towarzyszył katalog opatrzony krytycznymi tekstami autorstwa m.in. André Salmona, Maximiliena Gauthiera, Chila Aronsona wraz z okolicznościowym poematem Paula Éluarda.



Powrót