Katarzyna Kucińska - wystawa malarstwa w Toruniu

Dla kogoś, kto nie ma sympatii do szukania „nowych dróg” za wszelką cenę, zwłaszcza w sztuce, malarstwo Katarzyny Kucińskiej będzie mądrą przygodą. Młody artysta powinien najpierw nacieszyć się plonem wieków, a potem włożyć cały wysiłek w wysubtelnianie i pogłębianie tego, co zastał w spadku. Powinien mieć szacunek do pokoleń przed nim... I takie są te obrazy. Malarka wybrała motyw domów, a raczej drzwi i okien, świadomie i z rozmysłem. Malując, sięgała do czasów dzieciństwa, do małego miasteczka, gdzie „żyły” jeszcze drewniane domki i zaniedbane podwórka. Do miejsc o niezwykłym klimacie, które odeszły, umarły tak, jak umierają ludzie. Wśród elegancji kamienic, obojętności szarych bloków odnalazła stare, poczciwe twarze, na których wypisane jest całe ich życie. Stare, walące się domy bez adresów, zniszczone kamieniczki odarte z tynku żyjące jakby trochę z boku, w wolniejszym tempie. Zwykle niezauważane, choć codziennie mijane przez setki osób. Trochę jak zagubione postacie w tłumie przechodniów. Każdy z obrazów potraktowany został jak portret, z każdego patrzy na nas inna – prawie ludzka – twarz, na której z każdym przemijającym rokiem przybywa nowych rysów, jak zmarszczek na ludzkiej twarzy. Dostrzec można kontury kryjące dawną świetność, kolejne warstwy farby nakładane z pieczołowitością przez lokatorów, ale także zły los, złe dni – nieodłączny element każdego życia. Przede wszystkim zaś nieuchronnie płynący czas... Niezwykłe w malarstwie Katarzyny Kucińskiej jest i to, że ma ona moc takiego zmieniania naszego patrzenia na „twarze domów”, że sami oto stajemy zdumieni przed obrazami, jakbyśmy chcieli zakrzyknąć: „a więc tak się sprawy mają”? Jakby źródłem zdumienia było, że to coś w ogóle jest? […] Kucińska umie patrzeć na ludzi i przedmioty z przenikliwą dobrotliwością, potrafić wydobywać z nich cnoty ukryte i piękno niedostrzegane przez innych. Piękno, któremu winni jesteśmy wstrzymanie oddechu na ułamek sekundy, jedną myśl oryginalną, jedno czułe spojrzenie... Mury, okna, drzwi na jej obrazach zawierają uczucia, które tkwią głęboko w pamięci malarki. Zapamiętane i namalowane są dowodem tej szlachetnej skłonności do zwracania się twarzą ku rzeczom wartościowym, ku „utajonej wartości świata”.

12 płócien na wystawie „Przemijanie” buduje opowieść surową i konsekwentną. Kompozycja każdego z nich jest logiczna i ścisła, nie ma w niej ani jednego niepotrzebnego szczegółu. Ma się nawet wrażenie, że szczegóły istniejące realnie lub w wyobraźni malarki zostały tu z przestrzeni malarskiej umyślnie odjęte, lub do maksimum uproszczone, by nie utrudniały bezpośredniego obcowania z tym, co w obrazie najważniejsze – kruchością pamięci. Umiejętność ograniczenia się do niezbędnych elementów jest zazwyczaj wynikiem doświadczenia i mądrości malarskiej – tu wynika zapewne również z intuicji. Każda linia, każda plama ma swoje funkcje, swoje znaczenie, swoją wymowę. Kolor jest wyważony, faktura lekka, choć farba miejscami kładziona wielokrotnie w kilku warstwach dla uzyskania koloru o specjalnej wadze i pamięci. Wszystko w niezwykle bogatych tonach, półtonach i ćwierćtonach jest zmysłowe i jednocześnie pełne wrażliwości i subtelności, niemal wyrafinowane. Przy tym każde płótno utrzymane jest w innej tonacji, podkreślonej delikatnymi kontrastami. Z wrażliwości i dyscypliny wewnętrznej wypływa kondensacja napięcia atmosfery obrazów. Przy całkowicie statycznej strukturze kompozycji mają one wewnętrzną dynamikę, ogromny potencjał uczuciowy i poetycki. Ogromną siłę ekspresji. Niemal patrzą na oglądającego... niemal wołają: patrz na mnie!