Caravaggio: ostatnie lata - National Gallery

National Gallery skupia w swoich zbiorach malarstwo zachodnio europejskie z okresu 1250 - 1900 r. Wśród 2300 obrazów znajdują się też nielicznie prace brytyjskich autorów.
Wystawa zatytułowana CARAVAGGIO: OSTATNIE LATA przedstawia prace z zasobów National Gallery oraz zbiorów muzealnych Europy i USA.
Wystawie poświęcono w mediach wiele uwagi. Rzadko się zdarza, by tak niewielka ilościowo ekspozycja /16 obrazów/, przyjmowana była z tak wielkim zainteresowaniem. Wielkość Caravaggia dostrzeżono w pełni dopiero w XX wieku. Choć za życia cieszył się uznaniem wśród artystów i wyrafinowanych koneserów sztuki, jego sztuka nie zyskała powszechnego uznania aż do XX wieku.
Michelangelo Merisi da Caravaggio urodził się w 1571 roku w Mediolanie. Jego rodzinnym miejscem zamieszkania było Caravaggio, miasteczko pod Mediolanem, w którym jego ojciec prowadził prace budowlane. Michelangelo Merisi z Caravaggio przez kilka lat pobierał nauki w pracowniach malarskich Mediolanu. W Rzymie zamieszkał w 1592 r. Początkowo malował martwe natury. Kwiaty i owoce w jego obrazach wyróżniały się naturalistycznym podejściem do tematu. Malarstwo o takiej tematyce nie było wysoko notowane przez ówczesnych znawców. Caravaggio o swoich martwych naturach mówił, ze kosztują go tyle samo wysiłku, co przedstawienia figuratywne. Wielka kariera i uznanie możnych tego świata przyszły wraz z wstąpieniem na dwór kardynała del Monte. Jego obrazy spotkały się z zainteresowaniem kolekcjonerów świeckich i duchownych. 
Caravaggio wiódł żywot niezwykle barwny. Nie stronił od uciech życia. Jego nieposkromiony temperament wikłał go w szereg skandali towarzyskich i obyczajowych, z kryminalnymi historiami włącznie. Awantury i bijatyki, w których brał udział, były dla współczesnych mu bardziej znane, niż jego dzieła. Miarka się przebrała w 1606 roku, gdy w porywie sporu o zakład zabił malarza Ranuccia Tommasoniego, sam ponosząc poważne rany. 

Zagrożony karą śmierci uciekł z Rzymu szukając schronienia na południu kraju. W latach 1607-1608 pracował w Neapolu, przebywał na Malcie (pasowany został na kawalera Zakonu). Opiekę wielkiego mistrza Zakonu Maltańskiego utracił po kolejnej bójce, w której ciężko zranił przeciwnika. Osadzony w twierdzy w La Valetta, ucieka z niej i chroni się na Sycylii. Pragnąc przebłagać wielkiego mistrza maluje w jednej z wielu wersji "Salome z głową św. Jana" swój autoportret. W odciętej głowie św. Jana jest zawarty wizerunek artysty. Pracuje, ukrywa się, zmienia miejsce pobytu, nie zaniedbując starań o amnestię. Pragnie wrócić do Rzymu. Pomaga mu w tym kardynał Gonzaga. Nie będąc pewnym darowania kary postanawia wrócić przez Toskanię do Rzymu. W Porto d`Ercole w Toskanii kończy żywot. Umiera na malarię 18 lipca 1610 roku.

Caravaggio kształcił się w pracowniach kultywujących tradycyjny charakter warsztatowy. Nabyte umiejętności w połączeniu z silną potrzebą bezpośredniego odtwarzania świata dały w efekcie nowatorskie zjawisko artystyczne. Wolny od tradycji manierystycznej, z wypracowaną w młodości naturalistyczną metodą malowania szczegółu artysta wyraźnie odbiegał od obowiązujących kanonów. Na jego płótnach nie ma powszechnie stosowanych wówczas akcesoriów. Modeli do bohaterów biblijnych opowieści brał z najbliższego otoczenia. Pospolite, często pozbawione urody ludzkie typy zapełniły jego obrazy. Naturalizm w obrazie i zarzucany mu już przez współczesnych brutalizm i szpetota postaci kilka razy przyczyniły się do odrzucenia jego obrazów przez klientów.
Caravaggio, oprócz bezspornego ojcostwa malarstwa naturalistycznego jawi się też jako prekursor luminizmu. Jego skąpe traktowanie światła, jako sposobu wyodrębniania z obrazu najważniejszych jego elementów, czy centralnej idei - były na wskroś nowatorskie. Obrazy Caravaggia, często tonące w mroku, naturalistyczne i ekspresyjne zarazem, stanowiące pełną opozycję dla statycznego, "ładnego" malarstwa manierystycznego i akademickiego, wywierały wpływ na następne pokolenia artystów. Odrzucony przez akademicką szkołę następnych stuleci, ma obecnie Caravaggio właściwą pozycję wśród największych artystów świata.