Pejzaż z południa Francji , 1925-30

OPINIE:
- opinia p. Hanny Bartnickiej-Górskiej z dn. 14.06.1998

POCHODZENIE:
- kolekcja prywatna, Polska

Formułę artystyczną Zygmunta Waliszewskiego ukształtowała gruzińska i rosyjska sztuka awangardowa. Artysta spędził dzieciństwo w Tyflisie (Tbilisi), a szwagrem Waliszewskiego był gruziński awangardowy malarz Kirył Zdaniewicz. Od około 1917, wyjeżdżając parokrotnie do Moskwy, zapoznał się z modernizmem grupy Mir Iskusstwa, obserwował scenę rosyjskiego futuryzmu, zwiedzał kolekcje sztuki awangardowej Siergieja Szczukina i Iwana Morozowa. Do Polski wyjechał w 1920 roku, chcąc podjąć studia w krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych. Uczył się w pracowniach Wojciecha Weissa i Józefa Pankiewicza. To właśnie Pankiewicz znacząco wpłynął na karierę twórcy, bowiem Waliszewski dołączył do Komitetu Paryskiego, grupy uczniów profesora, którzy w 1924 roku wyjechali z nim do Paryża, tworząc tam rodzaj filii krakowskiej Akademii. Podziw Pankiewicza dla sztuki francuskiej zawładnął wyobraźnią młodych twórców, którzy próbowali zaadoptować dla swojej twórczości wzorce francuskiego postimpresjonizmu i koloryzmu. Prezentowana praca pochodzi z lat 1925-30, kiedy to Waliszewski, osiadłszy w stolicy Francji, wyprawiał się na południe Francji. Dorobek tego okresu jest niewielki, jednak pracę z łatwością przychodzi zakwalifikować do serii przesyconych światłem krajobrazów z drugiej polowy lat 20. XX stulecia. Malarz szkicowo nakładał na płótna plamy barwne, tworząc luministyczne wrażenie prześwietlenia kadru. Charakterystyczną figurą, używaną przez Waliszewskiego we wskazanym okresie twórczym, jest osiołek, na którym podróżuje anonimowa postać. Wydaje się, że na stylowe oblicze „Pejzażu z południa Francji” wpłynęły dwie tradycje. Perspektywiczne anomalie, nieco odrealniony nastrój i przeskalowanie elementów figuralnych należy przypisać wpływowi prymitywizującej awangardy rosyjskiej. Z drugiej strony, kolor jest czynnikiem organicznie zespalającym płaszczyznę przedstawienia, co zostało zaczerpnięte ze sztuki francuskiego postimpresjonizmu, malarstwa Paula Cézanne’a, dojrzałej twórczości Pierre’a Auguste’a Renoira czy dekoracyjnej, barwnej formuły nabistów. Prezentowana na aukcji praca to rzadki przykład twórczości tego znakomitego, awangardowego malarza.

Dzieciństwo spędził w Gruzji, w Tyflisie (obecnie Tbilisi), gdzie rozpoczął naukę rysunku i malarstwa pod kierunkiem Nikołaja Sklifasowskiego. W okresie I wojny światowej walczył w szeregach armii rosyjskiej. Kilkakrotnie odwiedzał Moskwę, gdzie poznał sztukę z kręgu Mir Isskustwa i wielkie kolekcje malarstwa francuskiego Siergieja Szczukina i Iwana Morozowa. Związał się z grupą futurystów, przyswajając sobie normy sztuki awangardowej. Pod koniec 1920 roku wyjechał do Polski drogą morską przez Turcję i Grecję; w 1921 roku osiedlił się w Krakowie. W latach 1921-24 odbył studia w krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych w pracowniach Wojciecha Weissa i Józefa Pankiewicza. W 1924 roku wyjechał do Paryża w gronie członków Komitetu Paryskiego, by pod kierunkiem Pankiewicza kontynuować studia malarskie. Uczestniczył w pierwszej wystawie kapistów w paryskiej Galerie Zak (1930) i w pokazie w Galerie Moos w Genewie (1931). W 1931 powrócił do kraju; mieszkał w Warszawie, Krzeszowicach i Krakowie. Prezentował swe prace w Warszawie, w Polskim Klubie Artystycznym i na Salonach Instytutu Propagandy Sztuki - w latach 1930, 1931, 1933, 1936). Swoje malarstwo eksponował także w krakowskim Towarzystwie Przyjaciół Sztuk Pięknych, we Lwowie, Poznaniu i Łodzi. W latach 1935-36 wykonał dekorację plafonu w Kurzej Stopce na Wawelu. Zajmował się scenografią, projektował plakaty, rysował ilustracje książkowe, karykatury i groteskowe scenki. Namalował wiele widoków Warszawy i Krakowa; pociągała go sztuka portretowa, fascynowały akty. W przeciwieństwie do innych kapistów nie obawiał się opisowości rysunku i literackiej narracyjności w malarstwie. Komponował fantastyczne sceny inspirowane przedstawieniami komedii dell'arte, opracowywał w wielu wariantach motyw Don Kichota. Drobnymi, urywanymi pociągnięciami pędzla malował płaskie, dekoracyjne, wibrujące czystymi barwami kompozycje, w których syntetycznie ujęte postacie i przedmioty dookreślał kontur.

PODATKI I OPŁATY:
- Do kwoty wylicytowanej doliczana jest opłata aukcyjna. Stanowi ona część końcowej ceny obiektu i wynosi 18%.