"PRZYJACIÓŁKI", 1996/2003

GRZYWACZ Zbylut
Zbylut Grzywacz urodził się 4 czerwca 1939 roku w Krakowie, zmarł tamże 16 lipca 2004 r.

Był malarzem, grafikiem, rysownikiem, rzeźbiarzem, fotografikiem, eseistą, pisarzem, erudytą

i pedagogiem. W 1963 ukończył krakowską ASP w pracowni E. Krchy, od 1972 pracował w macierzystej uczelni jako nauczyciel akademicki, od 1992 - profesor zwyczajny. W 1966 roku wraz z Leszkiem Sobockim, Maciejem Bieniaszem i Jackiem Waltosiem założył w Krakowie GRUPĘ WPROST – formację artystyczną zaliczaną do nurtu Nowej Figuracji, która działała do połowy lat 80. i zorganizowała dwadzieścia wystaw.

Zbylut Grzywacz był działaczem społecznym i aktywnym uczestnikiem opozycji demokratycznej w latach 70.

Internowany w stanie wojennym uczestniczył w ruchu kultury niezależnej, w 1983 uhonorowany Nagrodą Kulturalną podziemnej "Solidarności".Był również cenionym znawcą i kolekcjonerem kamieni, popularyzatorem nauki i sztuki.

Jego wczesna twórczość pozostaje pod wpływem F. Bacona z charakterystycznymi deformacjami i przerysowaniami w najbardziej jego znanym cyklu „Człowiek bez jakości”. Później artysta stosuje bardziej realistyczne środki wyrazu, tworząc na początku lat 80. cykl "Rekolekcje wiśnickie", w którym odwołuje się do doświadczenia internowania oraz stanu wojennego. W cyklu "Wiosna 1982" wrócił do tematyki aktu kobiecego, malując ciała napiętnowane bliznami i odciskami. Malowane po 1989 akty bliższe są już afirmacji życia i piękna. W 1992 roku założył w Krakowie Galerię Osobliwości Este, łączącą dzieła sztuki i obiekty Natury.

W swoim dorobku miał ponad czterdzieści indywidualnych wystaw oraz uczestniczył w dwustu krajowych i zagranicznych ekspozycjach zbiorowych. Dzieła Zbyluta Grzywacza są w zbiorach wszystkich znaczących muzeów w Polsce, począwszy od Muzeów Narodowych w Krakowie, Warszawie, Poznaniu, Gdańsku i Wrocławiu, oraz licznych polskich i zagranicznych kolekcjach prywatnych. W 2009 roku Muzeum Narodowe w Krakowie zorganizowało jego pierwszą pośmiertną retrospektywę i wydało kompletny katalog jego obrazów, rzeźb i grafik. W 2014 roku, Płocka Galeria Sztuki uczciła 75. rocznicę urodzin i 10. rocznicę śmierci artysty retrospektywną ekspozycją Sceny Zbyluta Grzywacz a z wydawnictwem pod tym samym tytułem.