Lady`s Smock - Rzeżucha, 1975-1995

Swoją neoangardową postawę Teresa Murak wypracowała już w czasie studiów na początku lat 70, kiedy to rozpoczęła swoje pierwsze poszukiwania artystyczne i eksperymenty z rzeżuchą. To właśnie z niej uczyniła główny materiał swojej pracy i pozostała jej wierna do dzisiaj. Jako jedna z pierwszych w Polsce zainteresowała się szeroko rozumianym pojęciem przyrody, w tym przede wszystkim wegetacji roślin, dlatego bardzo szybko zaczęto identyfikować jej twórczość z nurtem sztuki ekologicznej oraz z elementami body art i doszukiwano się w niej wątków feministycznych. Sama artystka twierdzi jednak, że jej sztuka wyrosła w dużej mierze na filozofii Grotowskiego, a jesli zaś chodzi o przeżycia, to blisko jej do myślenia Simone Weil. Główną formą jej wyrazu był performance, któremu zawsze towarzyszyły instalacje czy też rzeźby z rzeżuchy, bielizny, żywicy, mułu rzecznego, kurzu, ścierek itp. Wykorzystywała je w serii "Zasiewów", w cyklach "rzeźb dla ziemi" czy też "rzeźb kosmicznych". Od początku sztukę Murak cechuje niezwykła konsekwencja, ponawianie (repetycja zasiewu rośliny), powracanie do wcześniejszych projektów i ciągłe poszerzanie ich zawartości, w tym między innymi odnośników do symboliki życia, nieustannego odradzania się. Za swoje niezłomne poszukiwania otrzymała w 2005 roku Nagrodę im. Katarzyny Kobro.
Artysta dokonujący akcji lub interwencji w przestrzeni zakłada ograniczony w czasie żywot swoich poczynań i materiału użytego w pracach - elementach performance'u, zwłaszcza jeśli chodzi o rosliny. Na szczęście Murak tworzy też prace w postaci modeli gipsowych, filmów, grafik, rysunków, gwaszy oraz fotografii. Są one nie tylko cenną dokumentacją jej działań, ale też samodzielnymi pełnowartościowymi dziełami, które należy kupować. Powinny znaleźć swoje miejsce nie tylko w kolekcjach muzealnych, galeryjnych, ale i prywatnych, które cenią szeroko rozumianą neoawangardę. Zarówno jej wystąpienia, jak i pozostałe prace odznaczają się charakterystycznymi rozwiązananiami formalnymi i estetycznymi, w których na pierwszy plan wysuwają się barwa i faktura materiału. Dlatego sztuka Teresy Murak podoba się i doczekała się uznania. Co więcej stanowi inspirację dla młodszych pokoleniowo artystów.

Andrzej Starmach