CUD (Rudowłosa), [ok. 1898-1899]

Teodor Axentowicz, malarz, pastelista, rysownik, grafik i pedagog. Po ukończeniu studiów malarskich (1878-1882) w monachijskiej Akademii Sztuk Pięknych (pod kierunkiem G. Hackla, A. Wagnera i G. Benczura) diametralnie zmienił środowisko artystyczne, spędzając kilkanaście lat w Paryżu, gdzie doskonalił swoje umiejętności w pracowni E. A. Carolus-Durana, wystawiał na Salonach i zdobył niemałe powodzenie jako portrecista oraz ilustrator, czego świadectwem przyjęcie do Société Nationale des Beaux-Arts. W 1895 r., otrzymawszy profesurę Szkoły (od r. 1900 - Akademii) Sztuk Pięknych w Krakowie (w której nauczał nieprzerwanie aż do r. 1934; dwukrotnie będąc rektorem), powrócił do kraju. Należał do założycieli Towarzystwa Artystów Polskich "Sztuka", był członkiem rzeczywistym wiedeńskiej "Secesji" a honorowym warszawskiego Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych. Zaczynając jako malarz historyczny, nadzwyczajne uznanie i sukces zyskał jako twórca scen rodzajowo - symbolicznych (po większej części z kręgu kultury huculskiej) oraz pastelowych, głównie kobiecych portretów.
Prezentowany pastel jest relatywnie najbardziej "realistycznym", a najmniej dekoracyjnie wystylizowanym w duchu secesji portretem nieznanej nam niestety z nazwiska modelki (lecz na pewno nie "Rudowłosej", czyli słynnej krakowskiej piękności - Aty Zakrzewskiej!), która (co najmniej w roku 1898 i następnym) użyczała rysów kilku z upodobaniem wówczas przez Axentowicza rysowanym "główkom", na ogół opatrzonym pierwotnie symbolicznymi bądź alegorycznymi (jak nasz Cud), dziś na ogół zapomnianymi tytułami (por.: A. Kieniewicz, S. Krzysztofowicz-Kozakowska, Teodor Axentowicz 1859 - 1938. Katalog wystawy, Muzeum Narodowe w Krakowie, listopad 1998 - styczeń 1999; Muzeum Śląskie w Katowicach, luty 1999 -m kwiecień 1999, Kraków 1998, poz. III. 7, s. 134 i il. na s. 66; III. 10, s. 134: obydwa jako Portret kobiety; pierwszy datowany przez autora [18]98), a także pojawiła się na okładce tygodnika "Życie" (R. II, nr 5 z 25 czerwca 1898 r. - ibidem, poz. V. 6, s. 160). Przed rokiem 1909 (najpewniej w 1908) znalazł się on ponadto na pocztówce, wydanej przez Jana Czerneckiego w Wieliczce (Sztuka polska w [sic] kartach pocztowych. Katalog wydawnictwa kart pocztowych artystycznych J. Czerneckiego, Wieliczka, Kraków [1909? ], nr 122, s. 267, 416 - jako Cud).