Abstrakcja

Mieczysław Janikowski urodził się na kresach wschodnich w Zaleszczykach 13 lutego 1912 r. Wczesną młodość spędził w Olkuszu. Idąc w ślady starszego brata Stanisława, rozpoczął studia na Wydziale Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego, jednak po roku wstępuje na krakowską Akademię Sztuk Pięknych, gdzie pod kierunkiem prof. Jarockiego, Sichulskiego i Filipkiewicza uzyskuje absolutorium na parę tygodni przed wybuchem II wojny światowej. Jako podporucznik 22 Pułku Ułanów Podkarpackich, walczy do 1 października 1939 r. Następnie, łamiąc porozumienie podpisane przez swoje dowództwo z wojskami sowieckimi o kapitulacji, przedostaje się na Węgry. Większość jego towarzyszy broni zginie w czasie likwidacji obozów w Starobielsku i Kozielsku.
Cztery lata później, jako dowódca wozu pancernego I Dywizji gen. Maczka bierze udział w wyzwalaniu Francji, Belgii i Holandii. Ciężko ranny w bitwie o Alphen, następnych kilka lat spędza w Szkocji, gdzie kończy College of Art w Edynburgu. Otrzymuje stypendium i we wrześniu 1947 r. wyjeżdża do Paryża. Tam też, po rocznym pobycie w Londynie, na stale osiada w roku 1952. Dzięki gościnności malarza awangardzisty Stanisława Grabowskiego zamieszkuje, w słynnym ”Ulu” czyli „La Ruche” przy 2, passage de Dantzig.
Od 1962 r., kilkakrotnie odwiedza Kraków, gdzie też 14 grudnia 1968 r. niespodziewanie umiera.
Za życia Mieczysław Janikowski miał zaledwie 3 indywidualne wystawy, z czego jedną w krakowskich Krzysztoforach. Po śmierci, kilkadziesiąt. Ostatnia, zakończona w grudniu 2004 roku, odbyła się w Muzeum Narodowym w Warszawie.
Zainteresowanie malarstwem abstrakcyjnym, w tym kompozycjami konstruktywistycznymi pojawiło się u Janikowskiego z końcem lat czterdziestych. Na pytanie o powód takiej ewolucji miał odpowiedzieć przyjacielowi, Józefowi Czapskiemu: „linia prosta przeciwstawiona linii krzywej to już jest dramat, więc po co malować więcej?”
Jednakże, obok abstrakcji geometrycznej, w której osiągnął znaczącą pozycję międzynarodową, Mieczysław Janikowski uprawiał równolegle malarstwo figuratywne, tworząc z wielkim powodzeniem pejzaże, zwłaszcza prowansalskie oraz dzieła typu informel, czego przykładem są małe formaty z cyklu „Stworzenie świata”, a także realizacje na papierze w technice frottage.
W Polsce, prace Mieczysława Janikowskiego wchodzą w skład zbiorów Muzeum Narodowego w Krakowie, Warszawie, Gdańsku i Poznaniu, Muzeum Sztuki w Łodzi, Muzeów Okręgowych: w Bydgoszczy, Bytomiu i Radomiu, z Muzeum Pomorza Środkowego w Słupsku, Muzeum Architektury we Wrocławiu, Muzeum w Chełmie oraz Muzeum Historycznego w Sanoku.