PANNY KĄPIĄCE SIĘ, PROJEKT DO POWROTU ODYSA,1944-45

Malarz, reżyser i scenograf. Centralna postać polskiej awangardy artystycznej lat40-tych. Jeden z inicjatorów powstania powojennej Grupy Krakowskiej, twórca teatru Cricot 2, autor pierwszych polskich happeningów. W swojej twórczości ewoluował od "malarstwa metaforycznego" poprzez informel ku obrazom sprowadzonym do nie zagruntowanej płaszczyzny płótna. Pierwsze próby teatralne Kantora, dokonywane wspólnie z Tadeuszem Mikulskim i Jerzym Nowosielskim, wyrastały z inspiracji działalnością Piscatora i Pronaszki oraz z doświadczeń przedwojennego teatru plastycznego Cricot, prowadzonego przez Józefa Jaremę i Jacka Pugeta w latach 1933-1939. Eksperymenty teatralne Kantora w Teatrze Niezależnych koncentrowały się wokół problemu przełamania tradycyjnych form scenicznych. Zdaniem Kantora, doświadczenia wojny i okupacji doświadczenia wojny i okupacji szczególnie ostro uwydatniały anachroniczność konwencjonalnych środków teatralnej wypowiedzi i ich nie przyswajalność do treści dramatu. Dlatego też w jego Teatrze Niezależnym ideę teatru autonomicznego kształtowała potrzeba odkłamania fikcji i przedarcia się w sferę bezpośredniego oddziaływania na emocje widza. Teatr Kantora zerwał z naturalizmem i realizmem; spojrzał na sztukę sceniczną z punktu widzenia malarstwa. Już w przedstawieniu Powrót Odysa z 1944 r. pojawiły się wszystkie elementy dalszych poszukiwań Kantora. "W tej nowatorskiej inscenizacji Odyseusz potraktowany został jako jeniec wojenny, który wraca z oflagu do domu; była to jak na owe czasy nazbyt szokująca i zbyt nowatorska inscenizacja. Część akcji rozgrywała się na scenie, a część na wychodzącym na widownię podeście. Bardzo skromne dekoracje, podobnie jak kostiumy, potraktowane były bardzo syntetycznie - stworzyły całość bardzo konsekwentną, ale mało zrozumiałą dla widza. "w tak wartościowy spektakl zszedł z afisza po kilku zaledwie spektaklach".(P. Krakowski, Stowarzyszenie Artystyczne Grupa Krakowska, Kraków 1992).
Prezentowana praca jest prawdopodobnie projektem do drugiej inscenizacji Powrotu Odysa, przygotowanym w prowadzonym przez Pronaszkę Studium Teatralnym przy Teatrze Starym w Krakowie. Premiera odbyła się5 VIII 1945 r.