I tylko ten marsz

Malarz, rysownik, scenograf, reżyser teatralny, autor happeningów i manifestów artystycznych. W latach 1934-38 studiował malarstwo w krakowskiej ASP pod kierunkiem W. Jarockiego i J. Pieńkowskiego oraz scenografię u K. Frycza. W okresie 1842-44 prowadził w Krakowie Teatr Konspiracyjny. W 1945 r. założył stowarzyszenie Grupa Młodych Plastyków; w 1948 r. zorganizował Wystawę Sztuki Nowoczesnej w krakowskim Pałacu Sztuki. Związany był z awangardową "Grupą Krakowską". Był animatorem i współtwórcą eksperymentalnego teatru Cricot 2 powstałego w 1956 r. Na przełomie lat 70. i 80. Kantor powrócił - po okresie metaforycznym i informelu - do formuły malarstwa figuratywnego traktowanego bardzo osobiście; z jednej strony jego obrazy zostały "zaludnione" przez postacie z teatru, z drugiej stylistyka jego malarstwa uwarunkowała projekty kostiumów i scenografii. Powstały wówczas m.in. serie "Umarła klasa", "Ci poważni panowie", "Do diabła". Ok. 1980 pojawiła się w twórczości artysty cezura uwarunkowana odmiennym niż poprzednio pojmowaniem śmierci. Ten moment przełomu artysta skomentował następującymi słowami: "Przerażony zamknąłem / drzwi mego Biednego / Pokoiku Wyobraźni. / Nie mogłem zapomnieć / tego obrazu, / ziejącego pustką / jak czeluść grobu. / Żadnego śladu życia. / Teraz to naprawdę / DALEJ JUŻ NIC./ To nie była ta / wspaniała Piękna Pani – Śmierć. / To co zobaczyłem było obrzędem / Jej oficjalnych / kapłanów." (cyt. za: "Tadeusz Kantor. Malarstwo i rzeźba", Muzeum Narodowe w Krakowie 1991, s. 27). Filozoficzną postawę Kantora wobec śmierci odzwierciedla oferowany rysunek posiadający cechy projektu scenicznego; przedstawiony obrzęd pogrzebowy na cmentarzu artysta skomentował tytułem nawiązującym do marszu pogrzebowego Chopina.