Bez tytułu, 1966 r.

"Dbam o to, żeby konstrukcja i kolor rodziły jedno drugie, by kompozycja zdawała się wynikać z gry kolorów i służyła jako dogodne rusztowanie dla koloru".
Tadeusz Kalinowski
Prezentowana praca z 1966 pochodzi z okresu twórczości Tadeusza Kalinowskiego, w którym tworzył, jak sam określał, "twardą" abstrakcję geometryczną. Przy użyciu "pełnego", "mocnego" koloru malował podstawowe figury geometryczne, uporządkowane modułem kratki, ale tworzące kompozycje o swobodnym układzie. I chociaż są nieprzedstawiające, obrazy z tego czasu mają pewną sceniczną narracyjność. Zdaniem Andrzeja Kostołowskiego wynikało to z lekkości czy nawet dowcipu, z jakim poznański artysta traktował swoją twórczość. "W przeciwieństwie do klasyków abstrakcji geometrycznej, działających z zaciśniętymi zębami, Kalinowski bawił się, wciągał w grę widza, nie udawał mistyka. Pokazywał swój trochę prywatny, radosny karnawał form" (Andrzej Kostołowski, Gry i wyglądy. Uwagi o malarstwie Tadeusza Kalinowskiego, [w:] Tadeusz Kalinowski (1909-1997). W stulecie urodzin, red. Wojciech Makowiecki, Poznań 2009, s.14).
Wspomniana teatralność kompozycji nie jest przypadkowa. Kalinowski, absolwent warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych, z wykształcenia malarz, scenograf i architekt wnętrz, w latach 20. (gdy uczył się jeszcze w Szkole Rzemiosł i Sztuki Stosowanej w Warszawie) pracował w Teatrze Wielkim, gdzie terminował u Wincentego Drabika, wziętego scenografa. Następnie zajmował się scenografią w Teatrze Łódzkim. Podczas wojny współpracował z teatrem Leona Schillera, a później - z Wilhelmem Horzycą w poznańskim Teatrze Polskim. "Pełnoetatowym" malarzem został dopiero po okresie socrealizmu, a jego twórczość wyewoluowała w abstrakcję geometryczną.
Choć sam raczej nie poruszał tego zagadnienia, prace Kalinowskiego z lat 60. mają mniej wspólnego z teorią konstruktywizmu, a więcej - z popularną w tym czasie sztuką optyczną, co wynikało ze stosowanego przez niego "strefizmu". Jak mówił: "Moimi środkami wyrazu są układy, które nazywam układami streficznymi. Słowo "strefizm" pochodzi od Leona Chwistka. Ja, nie wiedząc o tym, zupełnie przypadkowo sam na ten termin czy nazwę wpadłem, czyniąc doświadczenia, dzieląc na strefy płaszczyznę obrazu" ([tekst autorski z:] katalog Tadeusz Kalinowski, Towarzystwo Przyjaciół Sztuk Pięknych w Łodzi, maj 1967). Zauważalny u artysty moduł kraty - przy jednoczesnym odrzuceniu zasad konstruktywizmu - skutkował napięciami i konfliktami wizualnymi. Zgodnie z naturą postrzegania pole widzenia obserwatora układa się w najprostszy, najbardziej regularny i symetryczny wzór. Gdy oglądamy obrazy Kalinowskiego, nasz wzrok próbuje pogodzić dwa odrębne systemy modularne, co skutkuje pozornym przemieszczaniem się figur. W cytowanym powyżej tekście Kostołowskiego czytamy: "Niejednokrotnie odczytujemy te dzieła, jakby miały tzw. tła, na których pulsują czy 'hasają' wprawione w ruch elementy, poustawiane jak na szachownicy lub scenie". Podobną refleksję miał Adam Radajewski: "Konkretne formy geometryczne, z pozoru określone, wymierne i sprawdzalne, utraciły wszelką substancyjną trwałość, stały się czystymi 'fenomenami optycznymi', przelotnymi migotaniami i wzrokowymi ułudami. Stabilny niegdyś układ dekoracyjnych form stał się dzisiaj czystym ruchem, dynamicznością w stanie wrzenia. Jeżeli już koniecznie szukać inspiracji i efektownych analogii, można by je znaleźć we współczesnych dziełach fizyki lub matematyki, która na miejsce tradycyjnej ścisłości wprowadza rachunek prawdopodobieństwa, prawo wielkich cyfr" (Adam Radajewski, [wstęp do:] katalog Kalinowski, Salon ZPAP Arsenał, Poznań 1968).


Studia malarskie odbył w warszawskiej ASP pod kierunkiem M. Kotarbińskiego. Uczęszczał też do pracowni scenograficznej W. Drabika i W. Daszewskiego, oraz pobierał lekcje z zakresu architektury wnętrz u W. Jastrzębowskiego. Dyplom uzyskał w 1937. Od 1949 współpracował z awangardową grupą 4F+R (Forma, Farba, Faktura, Fantastyka + Realizm), do której powstania przyczynił się m.in. A. Lenica. Od wczesnych lat 60 sztuka Kalinowskiego wpisuje się w nurt abstrakcji geometrycznej. Olbrzymi wpływ na ukształtowanie się jego koncepcji sztuki o środkach wyrazu radykalnie ograniczonych do geometrycznych struktur mieli koryfeusze polskiej awangardy - W. Strzemiński, K. Sosnowski i A. Marczyński.

PODATKI I OPŁATY:
- Do kwoty wylicytowanej doliczana jest opłata aukcyjna. Stanowi ona część końcowej ceny obiektu i wynosi 18%.
- Do kwoty wylicytowanej doliczona zostanie opłata z tytułu "droit de suite". Dla ceny wylicytowanej o równowartości do 50 000 EUR stawka opłaty wynosi 5%. Opłata ustalana jest przy zastosowaniu średniego kursu euro ogłoszonego przez NBP w dniu poprzedzającym dzień aukcji.