Kwiaty w wazonie

Niezwykłą ewolucję stylistyczną martwych natur Simona Mondzaina można interpretować zarówno jako wyraz przemian w twórczości artysty, jak i jako lustro, w którym odbija się zawiła biografia artysty. Wychodząc od formuły malarstwa pokrewnej sztuce Pankiewicza, Mondzain wszedł w poetykę oscylującą między kubizmem a formizmem. W drugiej dekadzie XX wieku tworzył ciemne, brunatnozielonkawe kompozycje, w których mocno akcentowana była wanitatywna ikonografia (krzyże, czaszki, księgi). W latach 20. często tworzył cezanne’owskie w stylu obrazy. Malował, jak mistrz z Aix, jabłka rozrzucone na stołach, pomięte obrusy, przedmioty zgromadzone na drewnianych blatach. W szalonych latach 30., zapewne na fali sukcesu dekoracyjnych martwych natur artystów takich jak Mojżesz Kisling, w twórczości Mondzaina pojawiają się różnobarwne, monumentalne bukiety. Ten ostatni okres znajduje swoje przedłużenie w świetlistej sztuce powstałej w okresie algierskim. Ewolucja, jaką obserwujemy na martwych naturach Mondzaina, przesunięcie od mrocznych, posępnych obrazów ku pastelowym, radosnym w wyrazie kompozycjom, jest zastanawiająca. Nie tylko pokrywa się bowiem z tendencjami w ówczesnej sztuce europejskiej, ale również z naszą wiedzą o życiu artysty na zmianę przechodzącego okresy pełne problemów i stabilizacji.

Studia artystyczne odbył w latach 1906-08 w warszawskiej Szkole Sztuk Pięknych pod kierunkiem Kazimierza Stabrowskiego. Dzięki finansowemu wparciu gminy żydowskiej kontynuował naukę w latach 1909-12 w krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych w pracowniach Teodora Axentowicza i Józefa Pankiewicza. Swe prace eksponował po raz pierwszy w 1908 w warszawskim Towarzystwie Zachęty Sztuk Pięknych oraz w 1909 w krakowskim TZSP. W latach 1909 i 1911 odbył podróże do Paryża, gdzie zamieszkał na stałe w 1912 i uzupełnił studia w pracowni André Deraina. W 1913 malował w Bretanii, w następnym roku poszukiwał artystycznych motywów w Hiszpanii. Uczestniczył w paryskich Salonach: Niezależnych (1911, 1914, 1921, 1923), Jesiennym (1913, 1919, 1921, 1924, 1936) i Tuileries (1923, 1924). Indywidualne pokazy jego malarstwa odbyły się w Fine Arts Club w Chicago (1920) oraz w Galerie Hodebert (1926) i Salon des Tuileries (1931) w Paryżu. Od 1925 często odwiedzał Algierię, gdzie przeżył okres II wojny światowej. Do Paryża powrócił w 1965 roku. Malował pejzaże, martwe natury, portrety, sceny marynistyczne.