Homo polonicus, 2008

KUŚMIROWSKI Robert
Performer, autor instalacji, obiektów, fotografii i rysunków. W latach 1998-2003 studiował na Wydziale Artystycznym Instytutu Sztuk Pięknych na Uniwersytecie Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie. W roku akademickim 2002-2003 przebywał na stypendium w Pracowni Metalu i Modelowania na Uniwersytecie Rennes 2, Beaux-Arts Rennes. W 2004 roku został nominowany do Paszportów „Polityki”. Mieszka w Lublinie.
Robert Kuśmirowski nazywany jest „geniuszem atrapy”, „genialnym imitatorem”, „fałszerzem i manipulatorem rzeczywistości”. Większość jego prac opiera się na tworzeniu łudząco podobnych imitacji starych przedmiotów, dokumentów, fotografii czy sytuacji. Zazwyczaj nie mają one swego określonego pierwowzoru, a jedynie przywołują kulturę materialną pewnej epoki. Kiedyś powiedział, że odtwarza rzeczy takimi, jakimi chciałby je widzieć. Sam opowiada, że dzieciństwo było dla niego „czasem chronicznych chorób i walki z odpornością organizmu na leki z różnych półek. Pobyt w szpitalach zrodził ogólną niechęć do zamkniętych izolatek nafaszerowanych bielą i utwierdził mnie w przekonaniu, że to co białe i czyste jest bezduszne...”. Doświadczenia te uwarunkowały rozwój jego twórczości. Niemniej jednak to fascynacja muzyką popchnęła Kuśmirowskiego do rozpoczęcia studiów na Wydziale Artystycznym UMCS w Lublinie. Chciał nauczyć się projektować okładki do płyt zespołu, w którym grał koncertując od 1989 roku. Pierwszy raz sięgnął do idei odtwarzania jeszcze przed studiami. Powrócił do niej na trzecim roku, kiedy to na wystawie zorganizowanej w korytarzu swojego wydziału umieścił kilkanaście drobnych dokumentów, od karty egzaminacyjnej po rachunek z hipermarketu. Jeszcze w trakcie studiów zmaterializował w Galerii Białej w Lublinie (2002) swoje wspomnienia o stacjach PKP, wykorzystując w tym celu eksponaty z pracowni Zespołu Szkół Kolejowych w Lublinie i Muzeum Kolejnictwa Wąskotorowego w Karczmiskach, a także „podrabiając” tabor kolejowy z wagonem naturalnych wymiarów. W 2003 roku wziął udział w wystawie Cultural Territories #4 organizowanej przez Galerie fur Zeitgenoessische Kunst w Lipsku. Zainscenizował wówczas podróż z Paryża, przez Luksemburg, do Lipska wcielając się w rolę cyklisty żyjącego w latach 20 XX wieku. W 2003 roku w CSW Zamku Ujazdowskim wykonał rekonstrukcję pracowni artystycznej z okresu PRL-u (Double V). Po jednej stronie przestrzeni ustawił gotowe i znalezione przedmioty, po drugiej zimitował lustrzane odbicie owej pracowni wykonując wszystkie eksponaty własnoręcznie. W listopadzie 2004 roku w Galerii Potocka artysta stworzył imitacje mieszczącego się tam w latach 20-tych XX atelier fotograficznego Józefa Muchy i świadczył usługi fotograficzne. Odbył pieszą podróż z Łodzi do Paryża, której dokumentacja zaprezentowana była Van Abbe Museum w Eindhoven (2004). Ukoronowaniem rocznego projektu The Ornaments of Anatomy”była wystawa – laboratorium anatomiczne szalonego doktora Verniera w Kunstverain w Hamburgu (2005). Na przełomie 2009 i 2010 roku prezentował w londyńskim Barbican Centre Bunker – tajemniczy i niepokojący bunkier z czasów II wojny światowej. W swoich pracach Kuśmirowski ujawnia także kolekcjonerskie zamiłowania - nagromadzone przedmioty tworzą wówczas trudne do ogarnięcia zbiory, określone przez Joannę Mytkowską jako „barok nadmiaru i entropia detali”, jak w ekspozycji Masyw kolekcjonerski (2009, Bunkier Sztuki, Kraków). Artysta odwołuje się do pamięci, historii i nostalgii, jaka towarzyszy kulturze wizualnej z odległej i nieco bliższej przeszłości powoli znikającej pod kolejnymi warstwami. Przywołuje wspomnienia, ale i dezorientuje, tak jak zrobił to w Facade (2009, Balnkenberge, Belgia), gdy w rząd wymuskanych kamienic nadmorskiego kurortu wstawił fasadę zapomnianego, zaniedbanego, nędznego i zniszczonego budynku z ciemnej polskiej uliczki. W jego twórczości silnie obecny jest wątek wanitatywny. Odtwarzanie staje się sposobem podejmowania tematu krótkotrwałości, przemijalności czy w końcu śmierci kultury materialnej. Kuśmirowski przygotuje na drugą edycję ArtBoom Tauron Festivalu pracę specjalną i zaskakującą, obok której nie będzie można przejść obojętnie.