MADONNA Z DZIECIźTKIEM I ŚW. JANEM CHRZCICIELEM

Twórca obrazu wyra¼nie nawiązał w kompozycji dzieła, jak i w sposobie ujęcia postaci do twórczości Rafaela. Ten świadomy zapewne "historyzm" pozwala związać autora obrazu ze środowiskiem siedemnastowiecznych, bolońskich i rzymskich klasycystów. Wpływ Rafaela widoczny jest w typach postaci, ich ujęciu i ogólnej wymowie obrazu. Podobnie, jak w Madonnie Garvagh Rafaela (National Gallery, Londyn) Madonna z czułością obserwuje zabawę swego Syna z Janem Chrzcicielem (bardzo podobne jest ujęcie i zakomponowanie w obu obrazach postaci Jana Chrzciciela). Przedmiotem zabawy chłopców w londyńskim malowidle Rafaela jest go¼dzik, w omawianym tu dziele natomiast jabłko. W obu przypadkach jest to wyra¼ny atrybut Chrystusa. Jabłko jest tu symbolem Jego majestatu, atrybutem panowania, podobnie jak u ziemskich królów. Rafaellowskim echem jest też sposób, w jaki Madonna podtrzymuje zwój tkaniny, służący do owinięcia Dzieciątka. Jej gest przypomina słynną kom-pozycję Madonna del Velo (Madonna z woalem). Temat obrazu, spotkanie Madonny z Dzieciątkiem ze św. Janem Chrzcicielem nie pochodzi jednak z Nowego Testamentu, lecz z apokryficznej sceny, w której mały Jan Chrzciciel prowadzony przez anioła odnalazł Jezusa na pustyni. Zarówno jednak w tym obrazie, jak i w malarstwie renesansowym scena ta przedstawiana była bąd¼ w pejzażu, bąd¼ w komnacie. W omawianym obrazie grupa postaci ukazana jest w mroku, w stylistyce typowej dla barokowego malarstwa. Silnie oświetlona jest scena figuralna
- Madonna, bawiący się Jezus i Jan Chrzciciel; niejako własnym światłem wydobyte są z tła główki aniołków towarzyszących i obserwujących scenę. Z ciemności, delikatnym światłem wyodrębniona jest też gołębica, będąca świadectwem obecności Ducha Świętego. Scena ma też charakterystyczne dla malarstwa barokowego elementy rodzajowe, sugerujące jednocześnie skromność świętych osób. Dzieciątko leży na rozesłanej na kolanach Marii słomie, a towarzyszy im owieczka. Obraz jest znakomitym przykładem wykorzystywania w XVII wieku ikonograficznych i kompozycyjnych wzorów sztuki renesansowej, pomimo że wykonany jest w odmiennej od renesansowej stylistyce i innymi środkami malarskimi.