Macierzyństwo

POCHODZENIE:
- kolekcja Bolesława Nawrockiego
- kolekcja Wojciecha Fibaka
- dom aukcyjny Sotheby’s, Londyn, listopad 2012
- kolekcja prywatna, Poznań
WYSTAWIANY:
- École de Paris. Artyści żydowscy z Polski w kolekcji Wojciecha Fibaka, Pałac Sztuki Towarzystwa Przyjaciół Sztuk Pięknych w Krakowie, lipiec-sierpień 1998
LITERATURA:
- École de Paris. Artyści żydowscy z Polski w kolekcji Wojciecha Fibaka, katalog pod redakcją Józefa Grabskiego, Pałac Sztuki Towarzystwa Przyjaciół Sztuk Pięknych, lipiec-sierpień 1998, Kraków 1998, nr 104, s. 230-231 (il.)

Adnotacja, którą opatrzone jest odwrocie obrazu wskazuje na jego losy w latach 60.: ’Depôt | Reservé | Retrouvé en 1962 | Nettoye superficiellement | M’. Zdaje się to wskazywać, że płótno zostało uratowane dzięki działaniom niezwykłej postaci polskiego kolekcjonerstwa XX wieku – Bolesława Nawrockiego. Był on synem malarza – Bolesława Nawrockiego, który odbył studia w Monachium i w Paryżu. Nad Sekwaną zajmował pracownię przy 65 Boulevard Arago, obok pracowni Melanii Mutermilchowej. Stworzył w tym czasie jej portret (1903 rok), który zapadł w pamięć studiującego muzykę Nawrockiego Juniora. Wisiał w domu nad fortepianem i młodzieniec spędzał wiele godzin grając i patrząc na nieznaną mu piękność. Gdy los sprowadził młodego Nawrockiego do Paryża (poza muzyką studiował też prawo), odnalazł sędziwą malarkę (82 lata) pod adresem 40 rue Pascal. Była to „nędzna pracownia”, w której staruszka żyła w zapomnieniu. Dla młodego Nawrockiego spotkanie to było zapewne spełnieniem dziecięcych marzeń – dla niej uśmiech losu. Była już bowiem nie tylko zapomniana jako artystka, ale też zdana sama na siebie jako człowiek. Nawrocki, ciepło przez nią przyjęty, stał się dla niej pomocą, załatwiając zarówno jej codzienne sprawunki jak też sprawy poważniejsze. Do tych należało zajęcie się rozproszonymi po Paryżu obrazami. Jak wspominał: „Tak więc w wyniku przeprowadzonych przeze mnie poszukiwań udało mi się odnaleźć i odzyskać większą ilość wspaniałych obrazów, które Mela Muter powierzyła przy okazji którejś z przymusowych przeprowadzek z jednej pracowni do innej beztroskiej osobie, która nie zdawała sobie zapewne sprawy z wartości powierzonych je przedmiotów i pozbyła się ich, składając je w magazynach na przedmieściach Paryża razem z węglem i drzewem opałowym. Obrazy te rzucone były luzem w nieładzie, ulegając w wielu przypadkach uszkodzeniom mechanicznym oraz wpływom wilgoci. Trzeba je było oczyszczać, naciągać na podramki, przygotowywać do fachowej restauracji” (op. cit., s. 7). Gdyby nie Nawrocki spuścizna po Meli Muter nie byłaby tak pełna. Poza zrozumiałą chęcią miłośnika sztuki do uratowania rzeczy pięknych i cennych była w nim też jednak bezinteresowna chęć niesienia pomocy. W 1928 roku, wybitny francuski architekt – Auguste Perret, zbudował dla malarki dom. Kiedy w Paryżu pojawił się Nawrocki, zamieszkiwał w nim już od dawna sławny malarz Jean Dubuffet. Nawrocki próbował wraz z Markiem Jacquier, zaprzyjaźnionym z artystką mecenasem odzyskać dla niej dom. To również dzięki pomocy Nawrockiego Muter przeszła w 1965 roku operację katarakty.

Kształciła się w Szkole Rysunku i Malarstwa dla Kobiet w Warszawie. W 1901 roku osiadła na stałe w Paryżu. Studia artystyczne kontynuowała w Académie de la Grande Chaumiere i Académie Colarossi. Od 1902 roku uczestniczyła w Salonach Paryskich. Była blisko związana z działającą w Paryżu polską kolonią artystyczno-literacką; uczestniczyła w ekspozycjach polskiej sztuki w Towarzystwie Artystów Polskich (1914) i Galerie du Musée Crillon (1922). W latach 1911-14 podróżowała do Hiszpanii, w 1915 i 1919 zwiedzała Szwajcarię. Wiele miesięcy spędziła w Bretanii i w południowych rejonach Francji. Mela Muter wypracowała swój własny, oryginalny styl wyrastający z tradycji postimpresjonizmu. Z malarstwa van Gogha przejęła wyrazisty kontur obiegający formy wydobyte szybkimi, wielokierunkowymi uderzeniami pędzla. Malowała urokliwe pejzaże i widoki miejskie, sceny rodzajowe oraz portrety.

PODATKI I OPŁATY:
- Do kwoty wylicytowanej doliczana jest opłata aukcyjna. Stanowi ona część końcowej ceny obiektu i wynosi 18%.
- Do kwoty wylicytowanej doliczona zostanie opłata z tytułu "droit de suite". Dla ceny wylicytowanej o równowartości do 50 000 EUR stawka opłaty wynosi 5%. Opłata ustalana jest przy zastosowaniu średniego kursu euro ogłoszonego przez NBP w dniu poprzedzającym dzień aukcji.