OFIARA SMOKA WAWELSKIEGO, 1906

Na obrazach Wawrzenieckiego często, a nawet prawie zawsze, spotyka się znak swastyki, którym artysta posługiwał się niemal od początków swej twórczości malarskiej, już na przełomie XIX i XX wieku. Traktował go bądź jako element kompozycji, bądź też jako dodatek do podpisu-sygnatury. Wawrzeniecki - archeolog i kulturoznawca-etnograf - znał doskonale symbolikę swastyki, uważając ją za uniwersalny, prastary i piękny symbol religijny, rozpowszechniony w kulturze Europy, Azji (buddyzm), Afryki, Ameryki. Nie wiązał swastyki ani z nazistami, ani nawet z historycznymi Germanami, późniejszych znaczeń i konotacji nie przyjmował do wiadomości.

WYMIENIĆ BIO:
Marian Wawrzeniecki (Warszawa 1863 - Warszawa 1943) - malarz, historyk, archeolog, historyk i krytyk sztuki, autor licznych publikacji ze wszystkich tych dziedzin. Studia malarskie rozpoczął w warszawskiej Klasie Rysunkowej, m.in. u W. Gersona, A. Kamińskiego, a kontynuował je w Szkole Sztuk Pięknych w Krakowie u F. Cynka. L. Loefflera, w Akademii w Monachium i ponownie w Krakowie u Jana Matejki, za którego ucznia sam się - przede wszystkim - uważał. Dużo podróżował - był w Paryżu (1895), wyjeżdżał do Monachium, do Włoch (1899), na Wschód (1891, 1892, 1897), do Bułgarii. Stale mieszkał w Warszawie; tu wystawiał m.in. w Salonie Krywulta, w TZSP, a także w TPSP w Krakowie. Był członkiem stowarzyszenia "Pro Arte" Malował głównie obrazy osnute na motywach kobiety-ofiary w oparciu o legendy i baśnie dawnej słowiańszczyzny. Był też ilustratorem, współpracował, m.in. z pismem "Chimera". Był postacią kontrowersyjną, a jego sztukę przyjmowano bardzo różnie, dostrzegając w niej także aspekty niemalże sadystyczne. Sam pozostawał nieugięty, broniąc praw artysty do własnej wizji i swobody wypowiedzi.
W roku 1982 w Muzeum Sztuki w Łodzi odbyła się znacząca, monograficzna wystawa dzieł artysty, która ciesząc się dużym powodzeniem przypomniała jego postać i - bardzo specyficzną - twórczość. ( Katalog: Marian Wawrzeniecki, Baśń i historia, Muzeum Sztuki w Łodzi, Łódź 1982 indywidualnoś i sztucezainteresowanie jego osobą i sztuką.