Bez tytułu z cyklu Katalipomena, 1976-1989 r.

POCHODZENIE:
- Galeria 72, Muzeum Ziemi Chełmskiej, depozyt
- kolekcja prywatna, Polska

„Katalipomena” to seria, która powstała w połowie lat 70. – były to monochromatyczne kompozycje z pozszywanych kawałków surowego płótna, w których Sosnowski akcentował związek sztuki z naturą, starając się przy tym zwrócić uwagę na zagrożenia cywilizacyjne. Pisał: „Len i bawełna to bezpośrednie produkty przemiany materii zachodzącej w roślinie, jej wymiany między ziemią a słońcem, przy której powstaje tlen, tak niezbędny dla naszej egzystencji. ‚Katalipomeny’ stały się hołdem dla doskonałości natury – ku uwadze i refleksji widza” (cyt. za: Małgorzata Kitowska-Łysiak, Kajetan Sosnowski, Culture.pl, styczeń 2004). Sosnowski podkreślał silne związki z naturą, choć równie istotne było w tych pracach zjawisko czasu. „Ten czas wstecz, w którym rozwijały się i kwitły w słońcu i deszczu rośliny lnu, kiedy później były zbierane przez ludzi i przerabiane, aż stały się przędzą i wytkanym płótnem. Ale też i ten czas wprzód, kiedy stworzone z płótna obrazy będą pokrywać się kurzem, płowieć aż do zetlenia i pełnej destrukcji” (Małgorzata Dzięgielewska, Kajetan Sosnowski – w setną rocznicę urodzin. Malarz fizykochemicznych transformacji, „Kronika miasta Łodzi”, 2/2013, s. 100). Obrazy tworzył poprzez skośne cięcie lnianego płótna i zszywanie tak, aby „kierunki biegu struktury na dwóch częściach tkaniny zderzały się na linii szwu pod kątem”. Trzy lata później artysta rozpoczął tworzenie „Układów równowartościowych”, gdzie początkowo stosował proste podziały geometryczne na trójkąty o różnej kolorystyce. W artykule w „Życiu Literackim” Arnold Słucki podkreślił, że „światło jest zakorzenioną obsesją malarstwa Sosnowskiego, nie jest ono dlań tylko środkiem wypowiedzi, lecz celem i istotą artystycznej i intelektualnej penetracji owych obszarów ’nieznanego’. (...) Świat zmysłów wkracza do abstrakcyjnych plansz artysty, świat fizjologii oczyszczonej, wysublimowanej do możliwych granic. (...) Ogniwem pośrednim w tych niezwykłych dla plastyka poszukiwaniach stały się częściowo teorie malarskie Władysława Strzemińskiego, pragnącego ewokować przez malarstwo swoistą energię naszych zmysłów, ich ’powidoki’, skąd rozchodzą się dwie drogi: jedna wstecz do malarstwa figuratywnego i druga do liryki, operującej ’czystym’ kolorem, czystym światłem. Sosnowski obrał drugą drogę i zmierza nią pracowicie do swojego artystycznego ideału”. Julian Przyboś w „Kulturze” w 1965 roku pisał wręcz, iż to właśnie światło stało się dla artysty „przedmiotem jego malowania”, powodując tym samym stworzenie nowej odmiany „malarstwa pozaabstrakcyjnego”. Słowa poety mogą służyć za motto całej twórczości Sosnowskiego. Kajetan Sosnowski był inicjatorem i pomysłodawcą Galerii 72 w Chełmie. To właśnie w chełmińskim muzeum przez wiele lat znajdowała się praca, którą prezentujemy w katalogu. Sentyment Sosnowskiego do Chełma, oddalonego o 250 km od Warszawy, spowodowany był latami dzieciństwa i wczesnej młodości, które tam spędził. Nazwa galerii pochodzi od daty jej powstania. To właśnie we wrześniu 1972 roku odbyła się pierwsza wystawa, na której zaprezentowano malarstwo Jana Dobkowskiego. Od początku swego istnienia do chwili obecnej Galeria 72 – integralnie związana z Muzeum Ziemi Chełmskiej – mieści się w zespole architektonicznym popijarskiego klasztoru, przylegającego do wysokiej klasy późnobarokowego kościoła. Od 1973, z powodu choroby Sosnowskiego, ster przejęła Bożena Kowalska. Kierując Galerią 72 przez 28 lat, badaczka i krytyczka określiła jej profil i nadała rangę jednego z najważniejszych miejsc wystawienniczych w kraju. Pochodną, a jednocześnie największą wartością działalności Galerii 72, stały się zbiory sztuki współczesnej chełmskiego muzeum. Przeważa w tej kolekcji nurt abstrakcji geometrycznej. Drugie skrzydło tego zbioru stanowi szeroko rozumiana tendencja metaforyczna w sztuce. W ciągu blisko 37 lat aktywności Galerii 72 udało się w niej zorganizować 176 wystaw solowych, prezentujących twórczość 164 artystów, z których 21 pochodziło zza granicy. Wraz z wystawami przekrojowymi miniony czas zaowocował łącznie 204 wystawami. Łącznie chełmska kolekcja sztuki współczesnej posiada blisko 2000 obiektów z zakresu malarstwa, rzeźby, grafiki, rysunku, fotografii i instalacji, w tym 397 przykładów sztuki obcej oraz 158 prac autorstwa Polaków zamieszkałych na stałe poza granicami kraju.

Studia odbył w warszawskiej ASP w pracowni Tadeusza Pruszkowskiego i Wojciecha Jastrzębowskiego w latach 1934-39. Zainteresowanie rozwojem nauk ścisłych (światem “awizualnym” – jak mówił sam artysta), studia nad zjawiskami barwnymi, przestrzennymi i świetlnymi zaowocowały pracami łączonymi przeważnie w serie. W roku 1969 artysta otrzymał Nagrodę Krytyki Artystycznej im. Cypriana Kamila Norwida.

PODATKI I OPŁATY:
- Do kwoty wylicytowanej doliczana jest opłata aukcyjna. Stanowi ona część końcowej ceny obiektu i wynosi 18%.
- Do kwoty wylicytowanej doliczona zostanie opłata z tytułu "droit de suite". Dla ceny wylicytowanej o równowartości do 50 000 EUR stawka opłaty wynosi 5%. Opłata ustalana jest przy zastosowaniu średniego kursu euro ogłoszonego przez NBP w dniu poprzedzającym dzień aukcji.