Z POLOWANIA W NIEŚWIEŻU, ok. 1890

Proweniencja:
- kolekcja Teodora J. Lopatkiewicza, dyplomaty w służbie zagranicznej Departamentu Stanu U.S.A., działacza polonijnego;
- kolekcja dra Józefa A. Malejki, Nowy Jork;
- Z. Michał Legutko, Lipert Gallery, Nowy Jork (1989/90);
- kolekcja Barbary Piaseckiej Johnson, Jasna Polana, Princeton, New Jersey.

Prezentowany obraz jest jednym z wcześniejszych opracowań motywu zimowego polowania w Nieświeżu, gdzie Fałat, zapraszany przez Radziwiłłów, bywał na przełomie lat 80. i 90. XIX w. Po raz pierwszy odwiedził Nieśwież w lutym 1886 i wówczas poznał tam Wilhelma ks. Pruskiego (późniejszego cesarza Niemiec), który zaprosił go na dwór berliński. Później jeździł do Nieświeża jeszcze kilkakrotnie - wedle własnych słów - "zaniedbując swoją [berlińską] karierę i fortunę".
Motywy z nieświeskich polowań miały się powtarzać w jego malarstwie przez całe lata - pierwsze obrazy cyklu "nieświeskiego" artysta malował głównie gwaszem lub akwarelą, późniejsze także olejno. Prezentowany tu obraz zaliczyć można właśnie do zespołu prac wcześniejszych, powstałych ok. roku 1890.

W swoich Pamiętnikach, pisanych już w latach dwudziestych, artysta wspominał: "wróciłem do Nieświeża, aby gruntownie poznać ten już ukochany świat, w którym czekała mnie niezwykle malownicza zima [...] Zapał do myślistwa i sztuki zyskał przewagę nad przyjemnościami życia w stolicy. [...] Wolałem malować, polować i żyć w budanach leśnych, niż przebywać w salonach berlińskich milionerów. Dzisiaj, po kilkudziesięciu latach, dziękuję opatrzności, że miałem tyle siły woli, aby dać pierwszeństwo sztuce. Tymi latami studiów żyję bowiem do dziś dnia, przetrawiając i opracowując prawie wciąż na nowo niewyczerpane tematy - wrażenia z ukochanej krainy."
(J. Fałat, Pamiętniki, wyd. I, Warszawa 1935; wyd. II, Katowice 1987).

Obraz opisany i reprodukowany:
- Malarze polscy / Peintres polonais / Polish Painters (1850-1950) [tekst Wł. Jaworska], Montreal, Sala Honorowa w Ratuszu Montrealskim / Hall d’honneur Hotel de ville Montreal, 8 IX - 13 X 1989, [wystawa z okazji wizyty Jana Pawła II w Montrealu], s. 42, 46, poz. kat. nlb. il. [technika określona jako akwarela na papierze];
- Auction of Polish art and antiques from the estate of the late Dr. Joseph Malejka of New York City, Catalogue of an exhibition, [tekst A. Ciechanowiecki], Lipert Gallery Brooklyn, N.Y., January 19-20, 1990.
- S. Jordanowski, Vademecum malarstwa polskiego w USA, Wrocław 1996, il. na s. 69, nota na s. 179 [technika określona jako akwarela na papierze];
- Art for Autism at Jasna Polana, Charitable Auction to benefit children with autism, Under the High Patronage and in the Presence of His Serene Highness Crown Prince Albert of Monaco, TPC at Jasna Polana, Princeton, New Jersey (The Barbara Piasecka Johnson Foundation), September 26. 2004, s. 20, nr kat. 13, il. [uwaga: technika błędnie określona jako olej].