Poranek (Ranek, Świt, Świtanie, Zachód), 1911 r.

Wystawiany:
1911, Towarzystwo Zachęty Sztuk Pięknych, Warszawa (jako "Poranek")
1919 i 1927, Towarzystwo Zachęty Sztuk Pięknych, Warszawa
1929, Wystawa malarstwa polskiego
drugiej połowy XIX wieku, Towarzystwo Zachęty Sztuk Pięknych, Warszawa (jako "Zachód").

Pochodzenie:
Kolekcja dr Leona Goldberga (później Franciszka Górskiego), zakup do kolekcji przed 1919 r.

Jeden z najwybitniejszych malarzy polskich XIX wieku. Czołowy przedstawiciel realizmu. Studia rozpoczął w K lasie Rysunku w W arszawie (lata 1867-1871) oraz w prywatnej pracowni W. Gersona. W latach 1871-1874 pobierał nauki w monachijskiej akademii u A . Strähubera i H. Anschütza. W M onachium związał się z polską kolonią artystyczną, skupioną wokół J. Brandta i M . Gierymskiego. Malował sceny rodzajowe, pędzące końskie zaprzęgi, krajobrazy. Oryginalność i egzotyka jego obrazów zapewniała mu powodzenie i liczne zamówienia. Podróżował do Włoch, a w latach 1872 i 1874-1875 odwiedzał Podole i U krainę. W 1887 r. wrócił do kraju i zamieszkał w W arszawie, by w roku 1889 osiąść ostatecznie w K uklówce. Kontakt z przyrodą wpłynął na odrodzenie twórczości artysty. Z tego okresu pochodzą nastrojowe, liryczne pejzaże odzwierciedlające symbolikę panteizmu. Krajobraz był pretekstem pobudzającym refleksję nad istotą bytu. Świt, zmierzch były w tym czasie ulubionymi porami dla artysty. Opadające nad ziemią mgły ukrywały przed wzrokiem szczegóły pejzaży, akcentowały subtelność barw i walorów światła.