PODMOKŁE ŁĄKI ( ŻURAWIE, ODLOT PTACTWA)

Bibl.: Józef Chełmoński w świetle korespondencji, opr. J. Wegner, Wrocław 1953, s. 19 - tu z tytułem "Odlot ptactwa"; M. Masłowski, Józef Chełmoński, Warszawa 1973, s. 180, il.115 – tu z tytułem " Żurawie"; A. Ligocki, Józef Chełmoński, Warszawa 1983, s. 76, il. 61 tu z tytułem "Podmokłe łąki - Żurawie"; Józef Chełmoński. 1849 - 1914. T. 1. Wystawa monograficzna, [katalog opr. T. Matuszczak], Poznań 1987, poz. kat. 66, s.91, il. 53 - tu z tytułem "Odlot ptactwa".
Obraz stanowiący wizytówkę późnej twórczości Józefa Chełmońskiego powstał, gdy artysta osiadł na stałe w swym majątku mazowieckim Kuklówce (od 1887 r.). W tym czasie wykształcił styl impresyjnego oddania natury, którą chłonął bez reszty i jak mało kto w malarstwie polskim tego czasu potrafił oddać jej ulotne niuanse. Kolorystyka powstałych wówczas obrazów rozjaśnia się, mistrzowsko oddana przestrzeń - "zapierające dech w płucach powietrze" - wszystko to malowane jest delikatnymi, oszczędnymi pociągnięciami pędzla, celnie oddającymi zmienność światła, podmuchy wiatru.
Oprócz wybitnych walorów artystycznych praca Józefa Chełmońskiego dostarcza i innych refleksji - otóż znakomity malarz, który znalazł uznanie w świecie - jego prace rozchwytywali kolekcjonerzy w Paryżu, Ameryce - zechciał wrócić do ziemi ojczystej i z tak wielkim umiłowaniem Kraju dostrzec i malować jego piękno.
"Podmokłe łąki" mają obszerną literaturę - tu cytowana w wyborze, gdzie obraz występuje pod podanymi wyżej tytułami; był prezentowany na wielu wystawach z wielką monograficzną ekspozycją twórczości Chełmońskiego w Muzeum Narodowym w Poznaniu (1987) łącznie. Przed wojną znajdował się w zbiorach znanego kolekcjonera Ludwika Trylskiego w podwarszawskich Regułach, następnie w wyniku "presji wydarzeń dziejowych" znalazł się w zbiorach Muzeum Narodowego w Warszawie (stąd na odwrocie oznaczenia muzealne), by wreszcie w "nowych czasach" powrócić do zbiorów prywatnych.