TOALETA Z LAMPĄ

Jerzy Nowosielski – malarz abstrakcji, martwych natur, portretów, pejzaży, scen rodzajowych i aktów. W 1940 r. wstąpił na wydział Malarstwa Dekoracyjnego Kunstgewerbeschule w Krakowie do prof. S. Kamockiego, później na ASP w Krakowie, gdzie studiował m.in. u prof. E. Eibischa, H. Rudzkiej-Cybisowej. Związał się z kręgiem T. Kantora, który to w 1957 r. przerodził się w reaktywowaną Grupę Krakowską.
Przedwojenne wyjazdy do Lwowa i Łowry Poczajowskiej zrodziły w nim fascynację prawosławiem i malarstwem ikonowym. Pełne wyzwolenie własnego sposobu malowania nastąpiło w 1947 r. Nowosielski należy do najbardziej oryginalnych zjawisk polskiej sztuki XX w. Jej wyróżniającą się cechą jest charakterystyczna podwójność – splecenie wartości tradycyjnych ze wzorami nowoczesnymi. Sceny całkowicie współczesne malowane w sposób bizantyjski stają się enigmatycznie nieziemskie. Jednocześnie motywy wyraźnie duchowe i ponadczasowe mają w jego dziełach konkretność bezpośredniego doświadczenia. Cechą malarstwa Nowosielskiego jest eliminacja wszystkiego, co zbędne dla zwartości budowy obrazu oraz koncentracja na ściśle określonych motywach. Specjalne miejsce w tej twórczości mają akty, jak też przedstawienia kobiet w ogóle. Zwraca w nich uwagę ułożenie postaci, często na obrzeżach kompozycji malowideł oraz ich ekspresja i gesty. Kształty Nowosielskiego są przestrzenne, gdyż artysta umieszcza je na tłach przeważnie pustych i rozległych a przez odpowiednie ułożenie ustala pewne relacje, które dają efekty wgłębne (odbicia w lustrze, sceny widziane przez drzwi, okno). Precyzyjny rysunek wskazuje na bardzo osobisty i silnie uczuciowy stosunek do malowanego przedmiotu. Malarz operuje niewielką skalą kolorów, a w portretach ogranicza się właściwie do dwóch, które są albo do siebie bardzo zbliżone albo kontrastowe. Czerpanie z malarstwa ikonowego widoczne jest w: sposobie uproszczenia i płaskiego traktowania postaci, jej wydłużeniu, rytmice graficznego konturu, charakterystycznym sposobie kładzenia dekoracyjnych świateł, zielonych cieni na policzkach. Niezależnie jednak od wpływów, potrafił w tych płótnach znaleźć także własny styl. Można by go nazwać "świadomym prymitywizmem", w którym jednak przedmioty nie tracą swej realności, dlatego obrazy jego są komunikatywne, pełne wdzięku, emanują specyficznym spokojem i statycznym wyważeniem płócien. Malarz często wystawiał swoje prace na indywidualnych wystawach w TPSP w Krakowie, ZPAP w Katowicach, Łodzi, Warszawskiej Zachęcie, Wrocławiu, Stanach Zjednoczonych, Lwowie, Lipsku, Wiedniu, Londynie, Rzymie i in.