Bez tytułu (Tychy), ok. 1982-1984

POCHODZENIE:
bezpośrednio od artysty


Trudna ikonograficzna problematyka tego wyzwania naprowadziła mnie na pomysł przedstawienia "Kosmicznej Pneumatofanii", czyli działania Trzeciej Osoby Boskiej w całym historycznym obszarze Ekonomii Zbawienia. Zrezygnowałem więc z obrazowania historycznej Pięćdziesiątnicy wg Dziejów Apostolskich na rzecz uobecnienia kosmicznej Pięćdziesiątnicy na przestrzeni całej historii. Oczywiście centralną postacią pozostaje Maria Theotokos. Jest Ona w postaci Orantki ulokowana na tle ołtarza i tabernaculum. Poza tym jest rozmiarami największa (7m wys. od pasa, przekrój, a właściwie średnica aureoli - 3m, wielkość samej twarzy - 1.5m). Po stronie przeciwnej, na antypodach niejako historii świętej umieszczam scenę "Wygnania z Raju". Ale zaraz obok niej w miejsce Protoewangelii, podzieloną na dwie części daję scenę Zwiastowania N.M.P. W prostej linii biegnącej w kierunku ołtarza lokuję "Chrzest w Jordanie", jako jedną z głównych manifestacji działania Ducha Św. W ramionach północnym i południowym sceny analogiczne i opozycyjne zarazem - Przemienienie i Ukrzyżowanie. Oba te fakty przez świadomość chrześcijańską rozpatrywane być muszą i mogą jedynie w zasięgu działania Ducha Św. zgodnie z najstarszą i nowszą tradycją chrześcijańską. Pozostałe pola ogromnej płaszczyzny ściętej piramidy wypełniam wielkimi, średnimi i małymi postaciami Świętych Pańskich w całej ich różnorodności i indywidualnej niepowtarzalności. Od proroków, praojców, świętych Starego Przymierza, poprzez chór dwunastu i siedemdziesięciu apostołów, Ojców, Doktorów, Męczenników i Męczennic, anachoretów, mnichów, po postaci najbardziej aktualne, aż do naszych czasów, których jesteśmy świadkami. Wszyscy Oni są obecni w kosmicznej Izbie Syjońskiej i wszyscy są przedmiotem operacji Ducha Św. Na tym wyczerpuję program ikonograficzny kościoła w Tychach. Zamierzam uszanować delikatną siatkę konstrukcji drewnianej, nie naruszać jej wyra¼nie zarysowanych podziałów abstrakcyjnych, przeciwnie lokować figuralne malowidła w ścisłym powiązaniu z istniejącą już strukturą plastyczną wielkich płaszczyzn surowego drzewa.

Jerzy Nowosielski, Program ikonograficzny kościoła pw. Zesłania Ducha Św. w Tychach, Kraków, 13 XII 1982 (maszynopis)