PEJZAŻ GÓRSKI, ok. 1900

W swych symbolicznych krajobrazach Jan Stanisławski manifestował panteistyczną postawę wobec urody świata i potęgi natury. Takie środki wyrazu, jak kompozycja, barwa i forma, służyły wydobyciu atmosfery i budowaniu nastroju. W prezentowanym obrazie, mimo braku jednoznacznych elementów pejzażu, ze względu na rozległość widoku i ukształtowanie terenu, możemy to studium powiązać z tatrzańskimi plenerami artysty. Stanisławski rozpoczął swą przygodę z Tatrami już w czasie krakowskich studiów w 1884 roku i później powracał tam wielokrotnie, również ze swymi uczniami. Najwcześniejszy z datowanych przez artystę obrazów z motywem tatrzańskim pochodzi z 1891 r., a najpóźniejszy z lutego 1906. Różnią się założeniami kompozycyjnymi i siłą ekspresji, zmienia się ujęcie i sposób kadrowania motywu, wędruje w nich linia horyzontu (porównaj np.: - W. Juszczak, Jan Stanisławski, Warszawa 1972, il. 8, 9, 61-64; - S. Kozakowska, B. Małkiewicz, Malarstwo polskie ze zbiorów Muzeum Narodowego w Krakowie, Kraków 1997, nr kat. 1216, 1276/a-b, 1283, 1341, 1342).

Stanisławski posługiwał się przede wszystkim techniką olejną, ale tworzył też prace malowane pastelem; duża liczba pasteli odnotowana jest w katalogach wystaw dzieł artysty (np. TZSP 1907, 1933, oraz w licznych książkach traktujących o jego oeuvre (np. W. Juszczak, Jan Stanisławski, Warszawa 1972, il. XV, XXV, 57, 76).
Wg ekspertyzy p. Elżbiety Charazińskiej z 3 XII 2014; w załączeniu.