PEJZAŻ ZE STOGAMI

Jan Stanisławski - malarz, grafik, ilustrator i pedagog, twórca tzw. "krakowskiej szkoły pejzażowej". Po ukończeniu studiów matematycznych rozpoczął naukę u Wojciecha Gersona w warszawskiej Klasie Rysunkowej. Kontynuował studia artystyczne w krakowskiej Szkole Sztuk Pięknych pod kierunkiem Władysława Łuszczkiewicza (1884-85) i w paryskiej pracowni E. A. Carolus-Durana (1885-88). Po studiach osiadł w Paryżu (do 1895) skąd wyjeżdżał kilkakrotnie do Polski i na Ukrainę. Odbywał liczne podróże zwiedzając Włochy, Hiszpanię, Szwajcarię, Niemcy, Austrię i Czechy.. W roku 1897 został profesorem malarstwa krajobrazowego w krakowskiej Szkole Sztuk Pięknych. W czasie swojej dziesięcioletniej pracy pedagogicznej wykształcił wielu znanych pejzażystów. Był znaną postacią krakowskiego środowiska artystycznego i żywo uczestniczył w życiu kulturalnym miasta - współpracował z kabaretem "Zielony Balonik" i kawiarnią "Paon", był inicjatorem i współzałożycielem Towarzystwa Artystów Polskich "Sztuka" (1897), członkiem Towarzystwa "Polska Sztuka Stosowana" (1901) oraz wiedeńskiej "Secesji". Malował bezpośrednio w plenerze pejzaże o małych formatach, w których w lapidarny sposób oddawał nastrój i wygląd krajobrazu.
"Sennych owadów nieprzytomna wrzawa
Umacnia pustkę i podsyca głuszę,
Wspartą na stogach.."
(Bolesław Leśmian)
Jan Stanisławski, poeta pejzażu, w niewielkim, budowanym jednym pociąg-nięciem pędzla, syntetyczną plamą barwną, swobodnie położonymi impasta-mi, wycinku krajobrazu, potrafił wywołać wrażenie upalnego, letniego dnia. Pomimo oszczędnych środków, prostocie motywów, w tym wypadku są to stogi na łące, Stanisławski "ten władca całej gamy tonów, barw i świateł - wyjawia się, zwłaszcza w ostatnich czasach, jako kapitalny syntetyk. (Obrazy jego) zostawiają w duszy widza nie wspomnienie sumy poszczególnych wrażeń, lecz jakąś jednolitą wizję czy to obrzeża stepowego, czy jakiegoś morza światłości, czy obejmującego wszystko zmierzchu widziadlanego,..." (Z. Przesmycki, Sztuki Piękne, "Chimera", 1901, t.1, s.166-167). W zbiorach Muzeum Narodowego w Krakowie znajduje się bardzo podobny do prezentowanego Pejzażu ze stogami obraz Stanisławskiego zatytułowany Pejzaż ze stogami - szkic z 1900 roku opisany na odwrociu jako Krajobraz pod Kijowem 1900 (por. S. Kozakowska, B. Małkiewicz, Malarstwo polskie 1890 do 1945 roku, Kraków 1997, s. 416, poz. kat 1233).