Wiolonczeliści, 1955 r.

Prezentowany obraz Felicji Pacanowskiej został wystawiony w 1955 na paryskim Salon des Indépendants. Jak zaświadcza umieszczona na odwrociu nalepka wystawowa, pracę prezentowano w sekcji kubistów i neokubistów. Takie "towarzystwo" musi w przypadku Pacanowskiej nieco dziwić. Artystka kojarzona jest bowiem głównie ze sztuką abstrakcyjną. Oprócz geometrycznych kompozycji polska malarka, zarówno przed wojną, jak i w latach późniejszych, tworzyła jednak także sceny figuralne i to właśnie te obrazy często wystawiała na paryskich salonach (m.in. na Salon d`Automne, Salon de Mai, Salon des Réalitées Nouvelles). Stylistyka jej prac malarskich podejmuje często dialog z rozmaitymi "-izmami" sztuki XX wieku.
"Wiolonczeliści" uderzają swoją formą. Artystka zastosowała charakterystyczną dla awangardy kolorystykę podstawowych barw: żółci, błękitu i czerwieni. Taflę obrazu przecinają czarne linie przypominające ślady po smagnięciach noża - podobny zabieg znaleźć można w niektórych kompozycjach Georges`a Braque`a. Związki Pacanowskiej z paryską awangardą są - jak pokazuje prezentowany obraz - bardzo złożone i dotyczą nie tylko strony formalnej. Podobną, "muzyczną" tematykę podejmowało w latach 50. kilku innych artystów poruszających się w, podobnej do Pacanowskiej, postkubistycznej stylistyce. W 1955 roku Jean Metzinger stworzył swoją "Wiolonczelistkę". Picasso i Chagall wystawiali w latach 50. obrazy podejmujące tematy muzyczne, wizerunki hiszpańskich gitarzystów i żydowskich skrzypków. Obraz Pacanowskiej, choć powiązany ze współczesnymi artystce nurtami sztuki, wydaje się jednak na tym tle osobny. "Wiolonczeliści" polskiej artystki uderzają widza swoimi niepokojąco bladymi, podobnymi do czaszek twarzami. Nadają one kompozycji znamion lirycznych i kontemplacyjnych. Być może trupiobladzi muzycy są echem popularnego w sztuce symbolistów motywu śmierci grającej na skrzypcach.
Felicja Pacanowska pochodziła ze zasymilowanej rodziny żydowskiej mieszkającej w Łodzi. Kształciła się na warszawskiej ASP. W Paryżu zamieszkała w 1932 roku. Zajmowała się malarstwem i grafiką. Po wojnie studiowała również krótko rzeźbę w Rzymie, ale w 1947 roku zdecydowała się na stałe osiąść w Paryżu. Na początku lat 50., w okresie, w którym powstali "Wiolonczeliści", mieszkała przy rue de l`Adjudant Réau, w 20. dzielnicy.