Zaloty

OPINIE: obraz posiada opinię Elizy Ptaszyńskiej z 2011 r.
OPIS: Za opinią - Scena przedstawia jadące po drodze, biegnącej wśród zaśnieżonych pól, jednokonne, niskie sanki z parą młodych wieśniaków. Zaprzęg ciągnięty przez siwka zmierza po rozmokłym śniegu lekkim skosem w lewo ku krawędzi obrazu. W wysłanym słomą koszu sań siedzi wychylona w prawo, zawstydzona zalotami dziewczyna i pochylający się ku niej, trzymający jej lewą dłoń, chłopak. Ona ubrana w białą bluzkę z szerokimi rękawami, czerwoną spódnicę i barwny serdak. Na ramionach zawiązane wielobarwne wstążki. On w ciemnej kapocie na białej koszuli i ciemnym kaszkiecie. Na drugim planie, z lewej strony, wystające ponad śniegiem kępy krzaków. W głębi, na drodze, podążające za opisanymi sankami dwa zaprzęgi. Na dalekim horyzoncie, z prawej, ledwie zaznaczona ciemna, cienka linia lasu. Nad nią błękitno-szary pas nieba, wyżej zabarwiony ciepło blaskiem zachodzącego słońca.Kompozycja utrzymana jest w srebrzysto-szarej, chłodnej tonacji, przełamanej niewielkimi, ale nasyconymi, mocnymi, ciepłymi plamami wielobarwnego stroju dziewczyny i ciemnym głębokim grafitem ubioru mężczyzny. Intensywność tych barw na pierwszym planie kompozycji równoważy wyblakły, pomarańczowo i różowo zabarwiony w górnej partii szeroki pas nieba. Kompozycja obrazu zbudowana jest na lekkich, biegnących w różnych kierunkach skosach ruchu sań. Ruch pierwszoplanowych, jadących od prawej ku lewej krawędzi obrazu, wypełniających środkową partię przedstawienia, zrównoważony jest wyraźną linią dyszli połączonych pałąkiem. Podążający śladem tych sań, w dalekim tle, zaprzęg skierowany jest ku prawej krawędzi obrazu, a znajdujący się tuż za nim, wychylający się zza zaśnieżonego wzniesienia kolejny kieruje się ku lewej stronie. Powtarzalność ruchu sań, przecinające się kierunki ich biegu nadają kompozycji dynamikę i przestrzenność, a toczącej się akcji - znamiona narracyjności.
Obraz Zaloty pochodzi z dojrzałego okresu twórczości Alfreda Wierusza-Kowalskiego. Posiada wszystkie znamiona jego wykształconego warsztatu artystycznego i talentu. Charakteryzuje się doskonałą, wyważoną, przemyślaną kompozycją i takąż, subtelną, wyrafinowaną kolorystyką. Dynamizm, zharmonizowanie wszystkich elementów formalnych dzieła, nastrojowość czynią z Zalotów dzieło wysokiej wartości artystycznej.

Alfred Wierusz-Kowalski urodził się w 1849 roku w Suwałkach, zmarł w 1915 w Monachium, gdzie spędził swoje twórcze, pełne sukcesów życie. Uczył się w latach 1868-1870 w warszawskiej Klasie Rysunkowej i u Wojciecha Gersona. Wiosną 1871 roku wyjechał na studia do Drezna. Zimą 1872 pojechał do Pragi, gdzie przez pół roku pracował samodzielnie otoczony młodymi czeskimi twórcami z kręgu Wacława Brožika. Latem 1873 roku wyjechał na dalsze studia do Monachium, gdzie osiedlił się na stałe kilka lat później. Zapisał się do Królewskiej Akademii Sztuk Pięknych, do klasy malarstwa Alexandra Wagnera. Wkrótce rozpoczął samodzielną pracę korzystając z nauk Józefa Brandta. Od pierwszych pokazów i udziału w wystawach w Monachium, wystawiał nieprzerwanie do 1914 roku, Wiedniu, Berlinie i innych miastach europejskich odnosił sukcesy, zdobywał wyróżnienia i nagrody. Najważniejsze z nich to honorowy tytuł profesora i członka Akademii Sztuk Pięknych w Monachium przyznany mu w 1890 roku. Zdobył złoty medal na międzynarodowej wystawie sztuki w Glaspalast w 1892 roku. Nagrodzony obraz został zakupiony do zbiorów Nowej Pinakoteki. Dwa lata później otrzymał złoty medal na wystawie w Lwowie, a 1896 na wystawie w Berlinie. Inne odznaczenia to: w 1883 roku w Monachium, w 1884 w Warszawie, w 1894 w Wiedniu, , 1904 w Saint-Luis w USA, w 1910 w Paryżu i powtórnie w Wiedniu. W 1894 Bawarskie Ministerstwo Spraw Wewnętrznych dla Kościołów i Szkół w uznaniu jego pracy artystycznej przyznało mu order św. Michała. Jego prace znajdowały się w zbiorach Nowej Pinakoteki, do dziś jest tam jeden z obrazów artysty, księcia Regenta Luitpolda, w Galerii Drezdeńskiej, w zbiorach rosyjskich w Moskwie, Bostonie i kilku muzeach polskich. Malował pełne żywiołowej radości, beztroskiej zabawy lub melancholicznej zadumy sceny związane z wiejską polską obyczajowością Były to umieszczone w rodzimym pejzażu sceny wyjazdów na jarmarki, polowania, świąteczne i weselne orszaki, powroty do domu i wesołe kuligi. Sławę Alfreda Wierusza-Kowalskiego ugruntowały dramatyczne przedstawienia napadów wilków oraz wizerunki tych dzikich zwierząt. Nieprzerwanie od blisko 150 lat jego twórczość cieszy się w Polsce i Europie zasłużoną popularnością.