Dziewczynka z pumą

Alfons Karny, jeden z najwybitniejszych polskich rzeźbiarzy, zarówno okresu międzywojnia jak i 2 połowy XX wieku, urodził się w 1901 roku w Białymstoku, zmarł w 1989 roku w Warszawie. W 1924 roku rozpoczął studia w warszawskiej Szkole Sztuk Pięknych pod kierunkiem znanego rzeźbiarza Tadeusza Breyera. W 1925 roku rzeźby Karnego zostały zaprezentowane na wystawie prac uczniów wyższych szkół artystycznych w ramach Międzynarodowej Wystawy Sztuki Dekoracyjnej w Paryżu. Po ukończeniu nauki, w 1930 roku, artysta otrzymał stypendium na wyjazd do Francji, Niemiec i Belgii. W 1963 roku odbyła się pierwsza indywidualna wystawa prac Alfonsa Karnego - objazdowy pokaz jego rzeźb. Był wybitnym portrecistą, uwiecznił m.in. marszałka Józefa Piłsudskiego, pisarza Josepha Conrada, poetę Władysława Broniewskiego, malarza Wacława Borowskiego, noblistę Alberta Einsteina. Projektował także rzeźby pomnikowe. Tworzył rzeźby z brązu, granitu, gipsu oraz ceramiki szkliwionej i szkła. Jednym z najbardziej znanych z jego prac rzeźbiarskich jest powstała w 1930 roku "Skakanka", świetna artdecowska figura dziewczynki skaczącej przez skakankę. Podczas bombardowania Warszawy we wrześniu 1939 roku pracownia artysty spłonęła artysty wraz z jego dziełami rzeźbiarskimi. W 1935 roku redakcja "Głosu Plastyków" rozesłał do rzeźbiarzy ankietę, która zawierała trzy pytania: Jaka jest Pani/Pana ideologia artystyczna (stosunek Pani/Pana do zagadnień plastyki)?Jaki jest Pani/Pana pogląd na stan rozwoju i problemy współczesnej rzeźby polskiej? Jaki jest stosunek Pani/Pana do rzeźby francuskiej? (Pytanie to stawiamy w związku z wystawą rzeźby francuskiej w Instytucie Propagandy Sztuki) Odpowiedź Alfonsa karnego na pytania, zwłaszcza 1 i 2 to jego credo artystyczne: "Panie Redaktorze! W sztuce nie uznaję ani walorów, ani mody nowoczesności, ani sensacji - uznaję wartości wieczne, tkwiące w istocie bytu duchowego. Rzeźba dla mnie ma być symbolem nieznanych, ukrytych w nas wartości psychicznych i ma być zagadką samą w sobie, bez tematu. Kocham swoją formę istotną jako wartość bezpretensjonalną, nie tendencyjną. Szukam odwiecznego spokoju i odwiecznej radości estetycznej w ładnej miękkiej linii, harmonijnej, cichej, a jednocześnie tytanicznej, bez odrobiny dramatu, rozterki, bólu i niewiary. Istotą rzeźby jest życiodajne źródło spokoju, sensu konstrukcyjnego, melodii i potęgi niezmiennej wieczności. Czuję tez wszelką dekoracyjność w rzeźbie, lecz cichą i skromną, bez hałasu i pretensjonalności. Ubóstwiam rzeźbę egipską i w niej znajdują odpoczynek mego oka, a poza tym cenię rodzimą sztukę ludową. (...) Mój stosunek do sztuki nie jest realistyczny, lecz całkiem metafizyczny. Alfons Karny, rzeźbiarz." (Ankiety rzeźby, "Głos Plastyków" 1937, R. V, nr 1-7)